بکائین(اصلی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بکائین شماری از صحابه تهیدست و مشتاق جهاد در زمان پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم بودند.
این واژه از «ب ـ ک ـ ی» به معنای گریستن با صدای بلند آمده است.
بکائین صحابه تهیدستی بودند که در سال نهم هجرت، هنگامی که پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم عازم «تبوک» بود نزد آن حضرت آمدند تا با دریافت زاد و توشه و مرکب، امکان حضور در آن غزوه را بیابند؛ اما رسول خدا از تجهیز آنان عاجز ماند. آنان که از توفیق شرکت در جهاد، محروم شده بودند، گریستند.
در پی آن آیه ۹۲ توبه
در شان ایشان نازل شد:
«ولا عَلَی الَّذینَ اِذا ما اَتَوکَ لِتَحمِلَهُم قُلتَ لا اَجِدُ ما اَحمِلُکُم عَلَیهِ تَوَلَّوا واَعیُنُهُم تَفیضُ مِنَ الدَّمعِ حَزَنـًا اَلاّ یَجِدوا ما یُنفِقون و
نیست بر کسانی که چون نزد تو آمدند تا آنان را بر مرکبی سوار کنی، گفتی: مرکبی ندارم که شما را بر آن بنشانم، بازگشتند در حالی که چشمانشان از اندوه اشکبار بود، زیرا چیزی نداشتند که در راه خدا انفاق کنند (و با آن به میدان بروند)».
سیره نویسان و مفسران در تعداد و نامهای بکائین اختلاف نظر دارند؛ برخی آنان را ۶ تن
و برخی دیگر ۹ نفر
دانستهاند؛ اما مشهور، شمار آنان را ۷ تن دانستهاند
؛ نیز در این باره که آنان از یک قبیله یا از قبایل گوناگون باشند نظرها یکسان نیست؛ برخی مفسران آنان را از قبیله مُزینه یا از فرزندان مُقرن بن عامر مزنی دانستهاند.
(بنی مقرن) در مقابل، گزارشهایی حکایت از آن دارد که ایشان از تیرههای گوناگون بودند.
به موجب نقلی آنان عبارت است از: سالم بن عمیر از بنی عمرو بن عوف و از بدریّان، حرمی بن عمرو از بنی واقف، عبدالرحمن بن کعب از بنی مازن بن نجار، سلمان بن صخر از بنی المعلی، عبد الرحمن بن یزید از بنی حارثه، عمرو بن غنم از بنی سلمه و عبدالله بن عمرو از مُزینه.
در اخبار دیگر نامهای آنان چنین آمده است: معقل بن یسار، سالم بن عمیر، عبدالله بن مغفّل، عبدالله بن کعب، عرباض بن ساریه، علیة بن زید از بنی جاریه و عمرو بن حمام بن جموح.
جز نامهای یاد شده، از کسانی دیگر نیز نام برده شده است.
گویند: هنگامی که آنان از رفتن خود مایوس شده، گریستند، یامین یا ابن یامین نضیری دو تن را تجهیز کرده و با پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم همراه شدند.
عباس بن عبد المطلب وعثمان بن عفان نیز هر یک دو تن را مهمان خود کردند.
در گزارش واقدی آمده است که عثمان سه تن را همراه خود برد.
اسباب النزول؛ اسد الغابة فی معرفة الصحابه؛ البحر المحیط فی التفسیر؛ التبیان فی تفسیر القرآن؛ تفسیر القمی؛ جامع البیان عن تاویل آی القرآن؛ الجامع لاحکام القرآن، قرطبی؛ جمهرة انساب العرب؛ الدرالمنثور فی التفسیر بالماثور؛ زادالمسیر فی علم التفسیر؛ سیر اعلام النبلاء؛ السیرة النبویه، ابن هشام؛ الطبقات الکبری؛ لغت نامه؛ مجمع البیان فی تفسیر القرآن؛ المغازی؛ مفردات الفاظ القرآن.
فهرست منابع: