تام
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تام (به فتح تاء) یکی از مفردات
نهج البلاغه، به معنای به آخر رسیدن و کامل شدن اجزاء چیزی می‌باشد که
حضرت علی (علیه‌السلام) در سرزش کردن
اهل عراق، از این واژه استفاده نموده است.
تام (به فتح تاء) به معنای به آخر رسیدن و کامل شدن اجزاء چیزی، آمده است. ظاهرا «تمام» در اجزاء گفته می‌شود و «کمال» در اوصاف. واژه‌ی «اتمام» نیز به معنای به آخر رساندن است.
امام (صلوات‌الله‌علیه) در مذمت و سرزنش اهل
عراق فرموده است: «یا اهل العراق فانّما انتم کالمراة الحامل حملت فلمّا اتمت املصت و مات قیّمها و طال تایّمها ...
ای اهل عراق شما مانند زن بارداری هستید که چون حامله شد، بچه‌اش را سقط کرد، همسرش مُرد، بی‌شوهر ماندنش زیاد شد.»
این بیان حضرت اشاره است به آن‌که «در
شام نزدیک به پیروزی بودید ولی با نظر به
حکمیت، مانند آن زن گردیدید، و طول خواهد کشید که به
معاویه غلبه کنید، و حالت گذشته را به دست آورید.»
«استتمام» طلب تمام است.
امام (علیه‌السلام) همچنین در بیانی دیگر می‌فرماید: «اذا تمّ العقل نقص الکلام.»
این واژه بیست و هفت بار در «نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «تام»، ص۱۷۷-۱۷۶.
