تجدد اجتهادی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تجدد طلبی اجتهادى و نوآورى در حوزه
فقه با وجود دستاوردهاى نظرى و عملى، همواره با آسیب
التقاط و گرایش‌هاى منفى همراه بوده است.
در سده‌هاى نوزدهم و بيستم (هجری قمری) در جهان
اسلام به اشکال مختلفى چون
سوسیالیسم،
دموکراسی غربی،
مارکسیسم و
پلورالیسم بروز یافته است.
تجدد طلبى اجتهادى یعنی تجددخواهى و نوآورى اجتهادى، با وجود پيشرفت‌هايى كه در حوزه فقاهت از بعد نظرى و عملى به همراه داشته، از آسيب‌پذيرى و سقوط در ورطه‌هاى هولناک التقاط نيز در امان نمانده است.
اوج
مدرنیزم در حوزه فقه اجتهادى را مى‌توان در رخدادهاى سده‌هاى نوزدهم و بيستم (هجری قمری) جهان اسلام در اشكال منفى آن مطالعه كرد.
در حوزه فقه
اهل سنت ورطه
سوسیالیزم، دامنگير تجددخواهى متفكران طالب اجتهاد جديد شد.
نيز بسيارى از آنان را به پذيرفتن دموكراسى غربى با تمامى مبانى، اصول و ابزار آن كشانيد.
در حوزه فقه
شیعه نيز جنبش‌هاى آزادی‌خواهى افراطى و تمايلات التقاطى به ماركسيسم و انديشه پلوراليزم و نظاير آن را به ارمغان آورد.
اجتهاد پوياى شيعى و تجددطلبى ماهوى فقه شيعه، گروه‌هايى را به اين‌سو و آن‌سو كشانيد كه در كل زير پوشش اجتهاد انجام مى‌شد و اجتهاد اصيل كه تفريع نو از اصول ثابت بود به خود اصول سرايت داده شد و اين بار، اصول با ديدهاى متفاوت غربى و شرقى بازبينى شد و به اشكال مختلفى چون
دموکراسی اسلامی،
لیبرالیزم اسلامی، سوسياليزم و
مارکسیسم اسلامی تفسير شد و به جاى تطبيق اصول اسلامى بر پديده‌هاى جديد زمان، اصول غربى و شرقى بر معيارهاى اسلامى حاكم شد و انحراف‌هاى و پيامدهاى وحشتناكى را به دنبال آورد.
•
عمید زنجانی، عباس‌علی، فقه سیاسی، ج۱، ص۴۸۲.
