• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تخصیص به مفهوم مخالف

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


تخصیص به مفهوم مخالف یعنی تخصیص عام به وسیله مفهوم مخالف دلیل خاص است.


خارج نمودن افرادی را از حکم دلیل عام، به دلیل تعارض آن با مفهوم مخالف دلیل خاص، تخصیص به مفهوم مخالف می‌گویند.

۱.۱ - مثال

مثل: تعارض میان «الماء کله طاهر لاینجسه شیء» و «اذا بلغ الماء قدر کر لا ینجسه شیء»؛ که در این مثال، عموم دلیل «الماء کله طاهر «با مفهوم مخالف» اذا بلغ الماء... «(اذا لم یبلغ الماء قدر کر ینجسه شیء)؛ تعارض دارد.

در تعارض بین دلیل عام با مفهوم مخالف دلیل خاص، در این که آیا مفهوم مخالف دلیل خاص موجب تخصیص دلیل عام می‌شود یا نه، اختلاف است؛ برخی تخصیص را جایز دانسته و عده‌ای آن را نفی می‌کنند، گروهی هم معتقد به تفصیل شده‌اند.
[۱] حیدری، علی نقی، اصول الاستنباط، ص (۱۵۶-۱۵۵).    
[۲] اصفهانی، محمد حسین، الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة، ص۲۱۲.    
[۳] حایری، عبد الکریم، دررالفوائد، ج۲، ۱، ص۲۲۷.
[۴] مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، ج۲، ص۱۵۳.    
[۵] مشکینی، علی، تحریر المعالم، ص۱۲۶.
[۶] صاحب معالم، حسن بن زین الدین، معالم الدین و ملاذ المجتهدین، ص (۱۴۰-۱۳۹).    
[۷] زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، اصول الفقه، ج۲، ص۳۱۶.
[۸] میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمد حسن، قوانین الاصول، ج۱، ص۳۰۴.    
[۹] مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، ج۱، ص۱۴۸.    
[۱۰] خمینی، روح الله، مناهج الوصول الی علم الاصول، ج۲، ص (۲۹۷-۲۹۶).    
[۱۱] آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، کفایة الاصول، ص۲۷۲.



۱. ↑ حیدری، علی نقی، اصول الاستنباط، ص (۱۵۶-۱۵۵).    
۲. ↑ اصفهانی، محمد حسین، الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة، ص۲۱۲.    
۳. ↑ حایری، عبد الکریم، دررالفوائد، ج۲، ۱، ص۲۲۷.
۴. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، ج۲، ص۱۵۳.    
۵. ↑ مشکینی، علی، تحریر المعالم، ص۱۲۶.
۶. ↑ صاحب معالم، حسن بن زین الدین، معالم الدین و ملاذ المجتهدین، ص (۱۴۰-۱۳۹).    
۷. ↑ زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، اصول الفقه، ج۲، ص۳۱۶.
۸. ↑ میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمد حسن، قوانین الاصول، ج۱، ص۳۰۴.    
۹. ↑ مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، ج۱، ص۱۴۸.    
۱۰. ↑ خمینی، روح الله، مناهج الوصول الی علم الاصول، ج۲، ص (۲۹۷-۲۹۶).    
۱۱. ↑ آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، کفایة الاصول، ص۲۷۲.


فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «تخصیص به مفهوم مخالف».



جعبه ابزار