• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تخصیص به مفهوم موافق

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



تخصیص به مفهوم موافق یعنی تخصیص عام به وسیله مفهوم موافق دلیل خاص است.



تخصیص به مفهوم موافق، به معنای خارج کردن افرادی از حکم عام به دلیل تعارض آن با مفهوم موافق دلیل دیگر است.
اگر میان عموم دلیل عام و مفهوم موافق دلیل خاص، تعارض به وجود آید، در این که مفهوم موافق دلیل خاص، موجب تخصیص دلیل عام می‌گردد، فی الجمله در برخی موارد میان اصولیون اختلافی نیست.

۱.۱ - مثال

مثل این که دلیل عام «لا تکرم الفساق» با دلیل خاص «اکرم الضیف و لوکان کافرا» تعارض کند.
در این مثال، مفهوم موافق دلیل خاص این است که مهمان مسلمان را به طریق اولی اکرام کن گر چه فاسق باشد؛ پس در مقایسه با «لا تکرم الفساق» خاص است و آن را تخصیص می‌زند.
[۳] حایری، عبد الکریم، دررالفوائد، ج۲، ۱، ص۲۲۷.
[۵] مشکینی، علی، تحریر المعالم، ص۱۲۶.
[۷] زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، اصول الفقه، ج۲، ص۳۱۶.
[۸] آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، کفایة الاصول، ص۲۷۲.



۱. حیدری، علی نقی، اصول الاستنباط، ص۱۵۵.    
۲. اصفهانی، محمد حسین، الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة، ص۲۱۲.    
۳. حایری، عبد الکریم، دررالفوائد، ج۲، ۱، ص۲۲۷.
۴. مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، ج۲، ص۱۵۳.    
۵. مشکینی، علی، تحریر المعالم، ص۱۲۶.
۶. صاحب معالم، حسن بن زین الدین، معالم الدین و ملاذ المجتهدین، ص (۱۴۰-۱۳۹).    
۷. زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، اصول الفقه، ج۲، ص۳۱۶.
۸. آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، کفایة الاصول، ص۲۷۲.
۹. میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمد حسن، قوانین الاصول، ج۱، ص۳۰۴.    
۱۰. مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، ج۱، ص۱۵۸.    



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «تخصیص به مفهوم موافق».



جعبه ابزار