• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تخصیص کتاب به خبر واحد

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


تخصیص کتاب به خبر واحد به تخصیص حکم عام قرآنی به وسیله خبر واحد اطلاق می‌شود.


هر گاه خبر واحدی موجب تخصیص دلیل عام قرآنی شود، تخصیص کتاب به خبر واحد محقق می‌شود؛ برای مثال، در قرآن کریم آمده است: ﴿خَلَقَ لَکُمْ ما فِی الْاَرْضِ جَمِیعاً﴾؛ «همه آن چه روی زمین است به نفع شما و برای شما خلق شده است»،
[۱] بقرة/سوره۲، آیه۲۹.    
یکی از این منافع، منفعت «اکل» می‌باشد، حال اگر خبر واحد عادلی وارد شود که «لحم الارنب حرام»؛ دلالت می‌کند بر این که گوشت خرگوش از عموم آیه قبل تخصیص خورده است.
[۲] اصفهانی، محمد حسین، الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة، ص۲۱۳.    
[۳] علامه حلی، حسن بن یوسف، مبادی الوصول الی علم الاصول، ص۱۴۳.    
[۴] علم الهدی، علی بن حسین، الذریعة الی اصول الشریعة، ج۱، ص۲۸۰.    
[۵] محقق حلی، جعفر بن حسن، معارج الاصول، ص۱۷۲.    
[۶] حیدری، علی نقی، اصول الاستنباط، ص۱۶۱.    
[۷] نائینی، محمد حسین، فوائد الاصول، ج۱، ۲، ص۵۶۱.    
[۸] مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، ج۲، ص۱۶۴.    


در این که آیا می‌توان عمومات قرآنی را با خبر واحد تخصیص زد یا نه، اصولیون نظرات گوناگونی ارائه نموده‌اند:
۱. جواز تخصیص مطلقا؛ ۲. عدم جواز تخصیص مطلقا؛ ۳. تفصیل ؛ ۴. توقف .

۲.۱ - نکته

اصولیون در جواز تخصیص کتاب به خبر واحد محفوف به قرینه قطعی، اختلاف ندارند.
[۹] موسوی بجنوردی، محمد، مقالات اصولی، ص۱۷.
[۱۰] زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، اصول الفقه، ج۲، ص۳۰۶.
[۱۱] شیرازی، محمد، الوصول الی کفایة الاصول، ج۳، ص۱۹۷.
[۱۲] زحیلی، وهبه، الوجیز فی اصول الفقه، ص۱۹۸.
[۱۳] زحیلی، وهبه، الوجیز فی اصول الفقه، ص۲۰۲.
[۱۴] مغنیه، محمد جواد، علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید، ص۱۹۰.
[۱۵] فاضل لنکرانی، محمد، سیری کامل در اصول فقه، ج۸، ص۵۳۱.


نسخ قرآن به خبر واحد .

۱. ↑ بقرة/سوره۲، آیه۲۹.    
۲. ↑ اصفهانی، محمد حسین، الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة، ص۲۱۳.    
۳. ↑ علامه حلی، حسن بن یوسف، مبادی الوصول الی علم الاصول، ص۱۴۳.    
۴. ↑ علم الهدی، علی بن حسین، الذریعة الی اصول الشریعة، ج۱، ص۲۸۰.    
۵. ↑ محقق حلی، جعفر بن حسن، معارج الاصول، ص۱۷۲.    
۶. ↑ حیدری، علی نقی، اصول الاستنباط، ص۱۶۱.    
۷. ↑ نائینی، محمد حسین، فوائد الاصول، ج۱، ۲، ص۵۶۱.    
۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، ج۲، ص۱۶۴.    
۹. ↑ موسوی بجنوردی، محمد، مقالات اصولی، ص۱۷.
۱۰. ↑ زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، اصول الفقه، ج۲، ص۳۰۶.
۱۱. ↑ شیرازی، محمد، الوصول الی کفایة الاصول، ج۳، ص۱۹۷.
۱۲. ↑ زحیلی، وهبه، الوجیز فی اصول الفقه، ص۱۹۸.
۱۳. ↑ زحیلی، وهبه، الوجیز فی اصول الفقه، ص۲۰۲.
۱۴. ↑ مغنیه، محمد جواد، علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید، ص۱۹۰.
۱۵. ↑ فاضل لنکرانی، محمد، سیری کامل در اصول فقه، ج۸، ص۵۳۱.


فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «تخصیص کتاب به خبر واحد».



جعبه ابزار