خضوع
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خضوع از
فضایل اخلاقی است. از
احکام آن در بابهای
صلات،
حج و
تجارت سخن گفتهاند.
خضوع به معنی
فروتنی و فرمانبرداری میباشد.
هرچند سه واژه خضوع،
خشوع و
تواضع، در مقابل
تکبر به معنای فروتنی به کار میروند؛ ليکن بين آنها تفاوتهای ظريفی وجود دارد. برخی، در مقام فرق بين خضوع و خشوع، اوّلی را به اعضای بدن و دومی را به
قلب اختصاص دادهاند.
برخی، خشوع را اعم از خضوع دانسته و گفتهاند: قلمرو خضوع
بدن است؛ ليکن خشوع، علاوه بر بدن،
صدا (پايين آوردن صدا) و
نگاه (به پايين نگريستن) را در بر میگيرد.
برخی ديگر گفتهاند:
خشوع بيشتر در پايين آوردن صدا و خضوع در به زير افکندن سر به کار میرود.
کاربرد
تواضع به اعتبار خُلقيات و افعال ظاهر و باطن است و يا تواضع، تن دادن به منزلتی فروتر از
منزلت استحقاقی است.
خضوع و خشوع در موارد زير
مستحب است: هنگام ورود به مسجد،
حرم مکه،
مکه،
مسجدالحرام،
کعبه،
مشاهد مشرفه معصومان عليهم السّلام و هنگام
زیارت ايشان؛
وقت ورود نمازگزار به مصلای خود؛ در
نماز، بويژه در حال
قیام که با حالت خضوع به محل سجدهاش نگاه کند،
هنگام
تلاوت قرآن و گفتن
ذکر و خواندن
دعا؛
هنگام بيرون رفتن به
صحرا برای
نماز استسقاو در
طواف.
انجام دادن هر عمل منافی با خضوع و خشوع در
نماز مکروه است.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۳، ص۴۶۵-۴۶۶.