تعارض ادله متعدد
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تعارض ادله متعدد، تنافی میان مدلول سه
دلیل یا بیشتر را می‌گویند
مراد از تعارض ادله متعدد آن است که میان مدلول بیش از دو
دلیل ،
تعارض و تنافی به وجود آید، مانند این که دلیل عامی بگوید: «یجب اکرام العلماء» و
دلیل عام دیگری بگوید: «یحرم اکرام العلما» و دلیل سومی نیز بگوید: «یجب اکرام العالم العادل». بحثی که در این جا مطرح می‌شود این است که آیا در این صورت، برای رفع تعارض، همان ظهورات اولی ادله ملاحظه می‌گردد؛ یعنی یک یک ادله با هم سنجیده می‌شوند، یا این که دو دلیل با هم ملاحظه و بین آنها رفع تعارض می‌شود و بعد با دلیل سوم ملاحظه می‌گردد؟
به بیان دیگر، آیا در رفع تعارض بین ادله متعدد، از طریق
انقلاب نسبت عمل می‌گردد یا از طریق عدم انقلاب نسبت؟
میان اصولی‌ها در این باره اختلاف است؛ عده‌ای همچون مرحوم «
آخوند » در «
کفایة الاصول »
و «
شیخ انصاری در
«فرائد الاصول »
به عدم انقلاب نسبت، و برخی دیگر به انقلاب نسبت معتقد شده‌اند.
انقلاب نسبت .
فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «تعارض ادله متعدد».
