برخی از تفاسیر مهم قرن هفتم عبارتند از: ۱. خصائص الوحی المبین فی مناقبامیرالمؤمنین علیه‌السّلام نوشته ابوحسین (ابوزکریا) شمس الدین یحیی بن حسن بن حسین بن علی بن محمد بن بطریق، معروف به ابن بطریق (م ۶۰۰ ق) که در مناقب امیرمؤمنان علیه‌السّلام و آیات نازل شده در حق وی نگارش یافته و در سال ۱۴۰۶ ق توسط وزارت ارشاد چاپ شده است. ۲. عرائس البیان فی حقایق القرآن اثر شیخ المشایخ صدرالدین ابومحمد روزبهان بن ابی نصر دیلمی فسایی معروف به بقلی شیرازی (۵۵۲-۶۰۶ ق)، در دو جلد، به زبان عربی و از قدیم‌ترین تفاسیر عرفانی قرآن کریم است. ۳. نهج البیان عن کشف معانی القرآن تالیف شیخ محمدبن حسن شیبانی (م ۶۴۰ق) در یک جلد و به زبان عربی. در این تفسیر، روش پیشینیان در استناد به روایات و احادیث لحاظ شده است. نسخه‌ای از آن در کتابخانه آیت‌الله مرعشی در قم موجود است. ۴. تفسیر خواجه نصیرالدین طوسی، تفسیری است کلامی-فلسفی که از آن در دیگر تفسیرهای شیعه نقل شده است. نسخه‌ای از این اثر نزد سید بن طاووس موجود بوده است. خواجه، تفسیر دیگری به نام تفسیر سوره اخلاص به زبان فارسی و با همان شیوه کلامی - فلسفی دارد. ۵. شواهدالقرآن اثر سید جمال الدین ابوالفضائل احمد بن موسی بن جعفر بن محمد بن طاووس حلی (م ۶۷۳ ق) (برادر کوچکتر سید بن طاووس) که در دو جلد، به شیوه روایی و به زبان عربی نوشته شده است. ۶. الاشارات فی تفسیر الآیات تالیف نجم الدین عبدالله بن محمد اسدی معروف به ابن دایه (م ۶۵۴ق). مؤلف روش تاویلی را پیش گرفته و مطالب عرفانی عمیقی را در تفسیر آیه گنجانده است. چند آیه از اول سوره بقره و آیات پس از سوره طور در دست نیست. ۷. سعدالسعود للنفوس اثر رضی الدین ابوالقاسم علی بن موسی بن جعفر بن محمد بن طاووس حلی معروف به سید بن طاووس (۵۸۹-۶۶۴ ق) که امروزه نسخه‌های متعددی از این کتاب در کتابخانه‌های ایران، عراق و هندوستان موجود است. ۸. الفحص و البیان عن اسرار القرآن به قلم جعفر بن حسن بن یحیی بن سعید حلی، معروف به محقق حلی (۶۰۱-۶۹۰ ق) که در آن، آیات مربوط به عدل تفسیر شده است. تعداد این آیات به هفتاد آیه می‌رسد. ۹. تفسیر سوره فاتحه نوشته محمد بن محمد بن احمد سیف بویکهی (زنده تا سال ۶۵۲ ق). این تفسیر در یک جلد، به زبان عربی و درباره قواعد ادبی قرآن است. ۱۰. نزول القرآن فی شان امیرالمؤمنین علیه‌السّلام تالیف ابوبکر محمد بن مؤمن شیرازی (م ۶۶۴ ق) که به شیوه روایی نگارش یافته، منقولاتی از آن در کتاب‌های متاخر آمده است؛ ولی فعلا نسخه‌ای از آن در دست نیست.
از تفاسیر قرن هفتم اهل سنت نیز می‌توان به نمونه‌های ذیل اشاره کرد: ۱. مفاتیح الغیب (التفسیر الکبیر، تفسیر فخر رازی)، تالیف محمد بن عمربن حسین رازی (م ۶۰۳ق)؛ ۲. رحمة من الرحمان فی تفسیر و اشارات القرآن نوشته محیی الدین بن عربی (م ۶۳۸ ق)؛ ۳. الجامع لاحکام القرآن (تفسیر قرطبی)، تالیف ابوعبدالله محمدبن احمد انصاری قرطبی (م ۶۷۱ ق).
[۱]صدرحاج سیدجوادی، احمد، ۱۲۹۶ -، دائرة المعارف تشیع، ج۴، ص(۵۱۶-۵۱۸).
