• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تفسیر جوامع الجامع

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مولف:علامه امین الاسلام طبرسی




این كتاب پس از مجمع البیان از معروف‌ترین آثار علامه طبرسی است كه در مدّت یك سال (از ماه صفر ۵۴۲ تا محرم ۵۴۳ ق.) و پس از اتمام دو تفسیر مجمع البیان و الکافی الشافی تألیف شده است.
[۱] الذریعه الی تصانیف الشیعه ج۵، ص۲۴۸.
[۲] المستدرك علی معجم المؤلفین، عمر رضا كحاله، ص۵۴۵.
در این تفسیر گزیده گویی شیوه مفسر است و او كوشیده تا مطالب مهم و برجسته و لطایف آن دو كتاب را گردآوری كرده، از برخی مطالب آن دو تفسیر كبیر و الوجیز صرف نظر نماید. همچنین حسن ابتكار و لطف تعبیری كه در بیان دقایق آیات و كیفیت توجیه آن به كار رفته و استفاده‌ای كه از كشّاف زمخشری شده، باعث شد كه این تفسیر از مجمع البیان ممتاز گردد.
[۳] طبرسی و مجمع البیان ج۱، ص۲۸۰.
علامه، جوامع الجامع را به دلیل كمی حجم و فزونی فوایدش، وسیط نیز نامیده است.
[۴] برخی به جای جوامع الجامع، از الوسیط یاد كرده‌اند.
[۶] نقد الرجال، ص۲۶۶.

بیشتر مطالب تفسیر جوامع الجامع از تفسیر کشاف زمخشری اقتباس شده است. در پاره‌ای از موارد نیز مطالبی از تفسیر مجمع البیان خود را نقل كرده است. این تفسیر در مقایسه با تفسیر کشاف امتیازاتی دارد؛ همچون اختصار و حذف زواید و مطالب غیر ضروری، نقل روایاتی از طرق شیعه كه گاهی با تفسیر صاحب کشاف موافق و در بسیاری از مواضع با آن مخالف است و بیان آراء كلامی شیعه امامیه در مواردی كه با دیدگاه معتزله موافق نیست یا نظر شخصی طبرسی در تفسیر آیه با نظر زمخشری مخالف است كه در این صورت طبرسی از نظر صاحب کشاف عدول نموده و آنچه را خود حق می‌دانسته ذكر كرده است.
[۹] جوامع الجامع ( به تصحیح ابوالقاسم گرجی)، مقدمه مصحح، ص ۱۹.



 
۱. الذریعه الی تصانیف الشیعه ج۵، ص۲۴۸.
۲. المستدرك علی معجم المؤلفین، عمر رضا كحاله، ص۵۴۵.
۳. طبرسی و مجمع البیان ج۱، ص۲۸۰.
۴. برخی به جای جوامع الجامع، از الوسیط یاد كرده‌اند.
۵. ر. ک:بحارالانوار ج۱۰۲، ص۲۶.    
۶. نقد الرجال، ص۲۶۶.
۷. تفسیر جوامع الجامع ج۱، ص۲۹.    
۸. تفسیر جوامع الجامع ج۱، ص۳۱.    
۹. جوامع الجامع ( به تصحیح ابوالقاسم گرجی)، مقدمه مصحح، ص ۱۹.




سایت اندیشه قم    



رده‌های این صفحه : تفاسیر شیعه | کتب قرآنی شیعه




جعبه ابزار