• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تقوا و اجرای قصاص (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کسانیکه تقوا داشته باشند اجرای قصاص را به خوبی اجرا می‌کنند و همین کار زمینه ساز تقواپیشگی است.



اجرای قصاص، زمینه ساز تقواپیشگی در خردمندان است.
«ولکم فی القصاص حیوة یـاولی الالبـب لعلکم تتقون؛ و برای شما در قصاص، حیات و زندگی است، ای صاحبان خِرد! شاید شما تقوا پیشه کنید.».(و لکم فى القصاص حیوة یا اولى الالباب، لعلکم تتقون) این جمله به حکمت تشریع قصاص اشاره می‌کند و هم توهمى را که ممکن است از تشریع عفو و دیه بذهن برسد، دفع مینماید و نیز مزیت و مصلحتى را که در عفو است، یعنى نشر رحمت و انگیره راءفت را بیان نموده، مى فرماید: عفو به مصلحت مردم نزدیکتر است، تا انتقام ...

۱.۱ - تقوا و قصاص

این آیه بعد با یک عبارت کوتاه و بسیار پر معنى پاسخ بسیارى از سؤ الات را در زمینه مساءله قصاص بازگو مى کند و مى گوید: (اى خردمندان! قصاص براى شما مایه حیات و زندگى است، باشد که تقوا پیشه کنید) (و لکم فى القصاص حیاة یا اولى الالباب لعلکم تتقون).
این آیه که از ده کلمه ترکیب شده، و در نهایت فصاحت و بلاغت است آنچنان جالب است که به صورت یک شعار اسلامى در اذهان همگان نقش بسته، و به خوبى نشان مى دهد که قصاص اسلامى به هیچوجه جنبه انتقامجوئى ندارد بلکه دریچه اى است به سوى حیات و زندگى انسانها.از یکسو ضامن حیات جامعه است، زیرا اگر حکم قصاص به هیچوجه وجود نداشت و افراد سنگدل احساس امنیت مى کردند جان مردم بیگناه به خطر مى افتاد همانگونه که در کشورهائى که حکم قصاص به کلى لغو شده آمار قتل و جنایت به سرعت بالا رفته است .و از سوى دیگر مایه حیات قاتل است چرا که او را از فکر آدمکشى تا حد زیادى باز میدارد و کنترل مى کند.و از سوى سوم به خاطر لزوم تساوى و برابرى جلو قتلهاى پى در پى را مى گیرد و به سنتهاى جاهلى که گاه یک قتل مایه چند قتل و آن نیز به نوبه خود مایه قتلهاى بیشترى مى شد پایان مى دهد، و از این راه نیز مایه حیات جامعه است .و با توجه به اینکه حکم قصاص مشروط به عدم عفو است نیز دریچه دیگرى به حیات و زندگى گشوده مى شود.جمله لعلکم تتقون که هشدارى است براى پرهیز از هر گونه تعدى و تجاوز این حکم حکیمانه اسلامى را تکمیل مى کند.


۱. بقره/سوره۲، آیه۱۷۹.    
۲. طباطبایی، سید محمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱، ص۶۵۷.    
۳. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱، ص۶۰۶.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «تقوا و اجرای قصاص»    



جعبه ابزار