تقوا و رفع کینه (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
از جلوه‌های تقواپیشگی رفع
کینه و دشمنی از
دل و موجب
محبت و برادری می‌شود.
تقوا، زمینه زدوده شدن
کینه و دشمنی از دل‌ها و موجب ایجاد
روح برادری در میان انسان‌ها می‌باشد:
ان المتقین فی جنـت وعیون• ونزعنا ما فی صدورهم من غل اخونـا علی سرر متقـبلین.
به
یقین، پرهیزگاران در باغها (ی سرسبز
بهشت ) و در کنار چشمه‌ها هستند.
هر گونه غل (
حسد و
کینه و دشمنی) را از سینه آنها بر می‌کنیم (و روحشان را پاک می‌سازیم) در حالی که همه برابرند، و بر تختها رو به روی یکدیگر قرار دارند.
و نزعنا ما فی صدورهم من غل اخوانا علی سرر متقابلین... بمخرجین، کلمه غل به معنای کینه است و بعضی گفته‌اند به معنای کینه و حسد است که آدمی را وادار می‌کند به دیگران
آزار برساند. و کلمه سرر جمع سریر است که به معنای تخت (مبل) است. و کلمه نصب به معنای
تعب و خستگی است: که از خارج به آدمی روی دهد.خدای تعالی در این دو آیه حال
متقین را در وارد شدنشان به
بهشت بیان می‌فرماید. و اگر از میان نعمتهای بهشت با آن همه زیادی تنها این چند چیز را شمرد بخاطر عنایتی بود که به اقتضای مقام داشت، چون مقام، مقام بیان این جهت است که
اهل بهشت به گرفتاری و بدبختی گمراهان مبتلا نیستند، چون آنان
سعادت و سیادتشان و
کرامت و حرمتشان را از
دست نداده‌اند، و چون زمینه کلام این بود، مناسب بود
امنیت اهل بهشت را نام ببرد، لذا فرمود: اهل بهشت از ناحیه نفسشان و درونشان در امنیت‌اند، چون خداوند کینه و حسد را از دلهایشان کنده، دیگر احدی از آنان قصد سویی نسبت به دیگری ندارد، بلکه همه برادرانی هستند در برابر هم که بر تختها تکیه زده‌اند.
و همچنین از ناحیه اسباب و عوامل بیرونی نیز در امنیت‌اند، دیگر دچار نصب (خستگی) نمی‌گردند. و نیز از ناحیه پروردگارشان هم
ایمن هستند، و از بهشت هرگز اخراج نمی‌شوند، پس اهل بهشت از هر جهت در سعادت و کرامتند، و از هیچ جهتی دچار
شقاوت و خواری نمی‌شوند، نه از ناحیه درونشان و نه از بیرونشان و نه از خدایشان.
ما هرگونه حسد و کینه و
عداوت و
خیانت را از سینه‌های آنها می‌شوئیم و بر می‌کنیم (و نزعنا ما فی صدورهم من غل). در حالی که همه برادرند، و نزدیکترین پیوندهای
محبت در میان آنها حکمفرما است (اخوانا). در حالی که بر سریرها روبروی یکدیگر قرار گرفته‌اند (علی سرر متقابلین). آنها در جلسات اجتماعیشان گرفتار تشریفات آزار دهنده این
دنیا نیستند و مجلسشان بالا و پائین ندارد، و از اصول زندگی طبقاتی رنج آور این دنیا در آنجا خبری نیست، همه برادرند، همه روبروی یکدیگر و در یک صف، نه یکی بالای مجلس و دیگری در کفش کن. البته این منافات با تفاوت مقام آنها از نظر درجات معنوی ندارد، این مربوط به جلسات اجتماعی آنها است وگرنه هر کدام بر حسب درجه
تقوا و
ایمان مخصوص به خود دارد.
جالب اینکه: بعد از ذکر
نعمت سلامت و امنیت در آیات فوق و قبل از بیان نعمت
اخوت و برادری، مساله ریشه کن شدن انواع صفات مزاحم، همچون کینه و حسد و غرور و خیانت ذکر شده و با کلمه غل که مفهوم وسیعی دارد، به همه آنها اشاره گردیده است. در
حقیقت اگر
قلب انسان از این غل شستشو نشود، نه نعمت سلامت و امنیت فراهم خواهد شد و نه برادری و اخوت، بلکه همیشه
جنگ است و ستیز، و همیشه دعوا و کشمکش، و به دنبال آن بریدن رشته‌های اخوت و سلب سلامت و امنیت.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «رفع كينه».
