تمثل (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تمثل در اصل از ماده مثول بمعنی ایستادن در برابر شخص یا چیزی است و در
اصطلاح به معنای مثل چیزی شدن و به صورت چیزی در آمدن است. در روایات، کلمه تمثل بسیار به چشم می‌خورد، ولی در
قرآن کریم جز در داستان
مریم ، در
سوره مریم نیامده است.
تمثل به معنای
مثل چیزی گردیدن و به صورت و شکل آن درآمدن است.
در این مدخل از واژه «تمثل» و جملات مفید آن استفاده شده است.
در روایات اسلامی و تواریخ تمثل به معنی وسیع کلمه، بسیار دیده می‌شود. از جمله اینکه :
ابلیس در آن روز که مشرکان در
دار الندوه جمع شده بودند و برای نابودی
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم توطئه می‌چیدند، او در لباس پیرمردی خیر اندیش و خیرخواه ظاهر شد و به
اغوا کردن سران
قریش پرداخت. و یا دنیا و
باطن آن به صورت زن زیبای دلربائی در برابر
علی علیه‌السلام آشکار گشت و قدرت نفوذ در وی را نیافت که داستانش مفصل و معروف است.
و نیز در روایات می‌خوانیم مال و فرزند و عمل انسان به هنگام مرگ در چهره‌ای مختلف و خاص در برابر او مجسم می‌شوند. و یا اعمال
انسان در
قبر و روز
قیامت تجسم می‌یابد و هر کدام در شکل خاصی ظاهر می‌گردد تمثل در تمام این موارد، مفهومش این است که چیزی یا شخصی صورتا به شکل دیگری در می‌آید نه اینکه
ماهیت و باطن آن تغییر یافته باشد.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «تمثل».
