تهدید اسیران بدر (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اسیران
جنگ بدر از سوی
خدا، به گرفتار شدن دوباره آنان به دست
مسلمانان، در صورت
خیانت به
پیامبر صلی الله علیه وآله،
تهدید شدند.
یـایها النبی قل لمن فی ایدیکم من الاسری ان یعلم الله فی قلوبکم خیرا یؤتکم خیرا...(ای
پیامبر! به اسیرانی که در دست شما هستند بگو: «اگر
خداوند، خیری در دلهای شما بداند، (و نیّات پاکی داشته باشید،) بهتر از آنچه از شما گرفته شده به شما می‌دهد؛ و شما را می‌بخشد؛ و خداوند آمرزنده و مهربان است!»)
وان یریدوا خیانتک فقد خانوا الله من قبل فامکن منهم والله علیم حکیم.(امّا اگر بخواهند با تو
خیانت کنند، (تازگی ندارد) آنها پیش از این (نیز) به خدا خیانت کردند؛ و خداوند (شما را) بر آنها پیروز کرد؛ خداوند دانا و حکیم است!)
(جواب شرط «و ان یریدوا خیانتک...» در تقدیر است. جمله با تقدیر آن چنین می‌شود: اگر اسیران، خیانتی دوباره در سر می‌پرورانند، باکی نداشته باشید و از آزادسازی آنان ابا نکنید، زیرا خداوند، خیانتکاران را در سلطه شما قرار خواهد داد، همان گونه که در
جنگ بدر، شما را بر آنان مسلط ساخت.)
معناى آيه چنين مى‌شود: اگر به خدا
ايمان آورند و ايمان به خدا در دلهايشان جايگير شود خداوند، نعمتى به آنان مى‌دهد كه از آنچه مسلمين از ايشان گرفته‌اند بهتر است و ايشان را مى‌آمرزد، و اگر مى‌خواهند بتو
خيانت كنند، و دوباره به همان عناد و مفسده‌جويى سابقشان برگردند تازگى ندارد، براى اينكه قبلا هم نسبت به خدا خيانت مى‌ورزيدند، و خداوند تو را بر ايشان مسلط كرد، و او باز هم قادر است بر اينكه بار ديگر تو را بر ايشان ظفر دهد و خدا داناى به خيانت ايشان است اگر خيانت كنند، و در مسلط كردن تو بر ايشان حكيم است.
در مجمع البیان در ذیل آیه" ما کان لنبی ان یکون له اسری ... "، می‌گوید: کشته شدگان از
مشرکین در روز
جنگ بدر هفتاد نفر بودند، از این هفتاد نفر بیست و هفت نفر را
امیرالمؤمنین علیه‌السّلام به
قتل رسانید. اسیران این
جنگ نیز هفتاد نفر بودند، و از یاران
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم یک نفر هم اسیر نشد.
مسلمانان اسیران را جمع آوری نموده و همه را با یک طناب بستند و پیاده به راه انداختند. از
ابن عباس نقل کرده که گفت: بعد از آنکه روز بدر بپایان رسید رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم در حالی که اسیران در بند بودند در اوایل
شب (که همه لشکریانش بخواب رفتند خودش) بخواب نرفت، سبب را پرسیدند، فرمود: ناله عمویم عباس را که در بند است می‌شنوم (لذا خواب بچشمانم نمی‌رود). مسلمین عباس را از بند آزاد کردند، او ساکت شد و رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم بخواب رفت.
و از عبیده سلمانی از رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم
روایت کرده که در روز بدر در باره اسیران به اصحاب خود فرمود: اگر می‌خواهید ایشان را به
قتل برسانید، و اگر میل دارید می‌توانید از ایشان
فدیه بگیرید و در عوض به عدد نفرات ایشان از شما کشته شوند، و عده نفرات اسیران هفتاد نفر بودند. اصحاب عرض کردند فدیه می‌گیریم و با آن زندگی می‌کنیم و خود را برای مقابله با دشمنان مجهزتر می‌سازیم هر چند به عدد نفرات آنان از ما کشته شوند. عبیده راوی
حدیث می‌گوید: آری اصحاب رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم هر دو خیر را خواستند (هم خیر
دنیا و هم خیر
آخرت را و همانطور که رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم پیش بینی کرده بود) در جنگ احد از مسلمانان هفتاد نفر کشته شدند.
و از کتاب
علی بن ابراهیم نقل می‌کند که: وقتی رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم به قتل
نضر بن حارث و
عقبة بن ابی معیط فرمان داد
انصار ترسیدند از اینکه آن حضرت همه اسیران را به قتل برساند. عرض کردند یا رسول الله ما هفتاد نفر از ایشان را که همه فامیل تو بودند کشتیم آیا می‌خواهی به کلی نسبشان را قطع کنی؟ آن گاه با اینکه غنیمت‌هایی را که از لشکر
قریش به دست آورده بودند همه را گرفته بودند پیشنهاد کردند که از اسیران فدیه گرفته شود، لذا این آیه نازل شد: " ما کان لنبی ان یکون له اسری ... "، و رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم پیشنهادشان را امضاء فرمود.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «تهدید اسیران بدر».
