• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

توبه شکنی بنی اسرائیل (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



بنی اسرائیل، بعد از این که به اشتباه خود پی بردند و توبه کردند، ولی این بیداری و ندامت و پشيمانى ديرى نپائيد باز طغيان و سركشى و پشت پا زدن به حق و عدالت شروع شد.



بسیاری از بنی اسرائیل، در تاریخ خود توبه شکستند.
وحسبوا الاتکون فتنة فعموا وصموا ثم تاب الله علیهم ثم عموا وصموا کثیر منهم... «گمان كردند مجازاتى در كار نخواهد بود! از اين رو (از ديدن حقايق و شنيدن سخنان حق،) نابینا و کر شدند سپس (بيدار گشتند، و) خداوند توبه آنها را پذيرفت، ديگربار (در خواب غفلت فرو رفتند، و) بسيارى از آنها کور و كر شدند و خداوند، به آنچه انجام مى‌ دهند، بيناست.»

۱.۱ - غفلت بعد از بیداری

در آیه اشاره به غرور نابجاى آنها در برابر اين همه طغیان و جنایات كرده مى ‌فرمايد:" با اين حال آنها گمان مى‌ كردند كه بلا و مجازاتى دامانشان را نخواهد گرفت" و همانطور كه در آیات ديگر تصريح شده، خود را يك نژاد برتر مى‌ پنداشتند و به عنوان فرزندان خدا از خود ياد مى‌ كردند! (وَ حَسِبُوا أَلَّا تَكُونَ فِتْنَةٌ).
سرانجام اين غرور خطرناك و خود برتربينى همانند پرده‌اى بر چشم و گوش آنها افتاد و به خاطر آن" از ديدن آيات خدا نابينا و از شنيدن كلمات حق، كر شدند"! (فَعَمُوا وَ صَمُّوا) اما به هنگامى كه نمونه‌ هايى از مجازاتهای الهی و سرانجام شوم اعمال خود را مشاهده كردند، پشيمان گشتند و توبه كردند و متوجه شدند كه تهديدهاى الهى جدى است و آنها هرگز يك نژاد برتر نيستند، خداوند نيز توبه آنها را پذيرفت (ثُمَّ تابَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ).
ولى اين بيدارى و ندامت و پشيمانى ديرى نپائيد باز طغيان و سركشى و پشت پا زدن به حق و عدالت شروع شد، و ديگر با پرده‌ هاى غفلت كه از آثار فرو رفتن در گناه است بر چشم و گوش آنها افكنده شد" و باز از ديدن آيات حق نابينا و از شنيدن سخنان حق كر شدند" و اين حالت، بسيارى از آنها را فرا گرفت (ثُمَّ عَمُوا وَ صَمُّوا كَثِيرٌ مِنْهُمْ).

۱.۲ - كورى و كرى

" ثُمَّ عَمُوا وَ صَمُّوا كَثِيرٌ مِنْهُمْ" در اينجا نكته ‌اى بكار رفته، و آن اينست كه: كورى و كرى را بار اول به همه یهود و بار دوم به كثيرى از آنان نسبت داده، و لفظ" كثير" را از واو" عموا" و" صموا" كه واو جمع است بدل آورد، اين نكته براى اين بكار رفته كه اولا رعايت انصاف و حقيقت گويى در کلام شده باشد، و بفهماند كه اگر بار اول بطور عموم گفتيم:" عَمُوا وَ صَمُّوا" نه براى اين بود كه بطور كلى تمامى يهود به كرى و كورى گرائيدند، بلكه از باب نسبت دادن حكم بعض بود به كل كه خود تعبيريست متعارف، و ثانيا اشاره كند به اينكه بار اول همه يهود دچار كرى و كورى شدند و ليكن بار دوم عده كثيرى از آنها، و ثالثا بفهماند كه توبه الهى اثرش بالمره باطل نمى ‌شود، و لذا ديدند كه در اثر توبه خداوند در بار اول عده‌ اى به هدایت خداوند باقى مانده و دچار كرى و كورى مجدد نشدند، پس آن گاه خداى تعالى آيه شريفه را با جمله:" وَ اللَّهُ بَصِيرٌ بِما يَعْمَلُونَ" ختم مى‌ فرمايد تا بفهماند خدا را نمى ‌توان به خود قياس كرد، آرى وقتى كه كسى در حق ديگرى خوبى و احسان كند عمل وى معمولا در برابر چشم آن شخص پرده‌اى مى‌ شود كه بدى‌ هاى او را نبيند و دوستش دارد. و ليكن خداوند اينطور نيست، بينايى است كه هيچ چيزى او را از ديدن حقيقت باز نمى‌ دارد.


۱. مائده/سوره۵، آیه۷۱.    
۲. تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، ج‌۵، ص۲۹.    
۳. ترجمه المیزان، علامه طباطبایی، ج‌۶، ص۹۹.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «توبه شکنی بنی اسرائیل».    



جعبه ابزار