توبه و قبولی اعمال (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
توبه در پیشگاه
الهی، موجب قبولی اعمال نیک
انسان از سوی خدا می گردد.
ووصینا الانسـن بولدیه احسـنـا... قال رب... انی تبت الیک وانی من المسلمین(ما به
انسان توصیه کردیم که به پدر و مادرش نیکی کند، مادرش او را با ناراحتی حمل میکند و با ناراحتی بر
زمین میگذارد؛ و دوران حمل و از شیر بازگرفتنش سی ماه است؛ تا زمانی که به کمال
قدرت و
رشد برسد و به چهل سالگی
بالغ گردد میگوید: «پروردگارا! مرا
توفیق ده تا
شکر نعمتی را که به من و پدر و مادرم دادی بجا آورم و کار شایستهای انجام دهم که از آن خشنود باشی، و فرزندان مرا صالح گردان؛ من به سوی تو بازمی گردم و توبه میکنم، و من از مسلمانانم! »)
این تعبیر نشان میدهد که انسان با ایمان در چنین سن و سالی هم از عمق و وسعت نعمتهای خدا بر او آگاه میگردد، و هم از خدماتی که
پدر و
مادر به او کرده است تا به این حد رسیده، چرا که در این سن و
سال معمولا خودش پدر یا مادر میشود، و زحمات طاقتفرسا و ایثارگرانه آن دو را با
چشم خود میبیند، و بی اختیار به یاد آنها میافتد و بجای آنها در پیشگاه خدا شکرگزاری میکند.
اولـئک الذین نتقبل عنهم احسن ما عملوا...(آنها کسانی هستند که ما بهترین اعمالشان را قبول میکنیم و از گناهانشان میگذریم و در میان بهشتیان جای دارند؛ این
وعده راستی است که وعده داده میشدند.)
مراد از" احسن ما عملوا" اطاعتهای واجب و مستحب است، چون این طاعات است که پذیرفته میشود، اما مباحات هر چند هم دارای حسن باشد تقبل نمیپذیرد- صاحب مجمع البیان «۲» چنین گفته، و تفسیر خوبی است. مؤید آن این است که تقبل بهترین عمل را در مقابل بخشودگی گناهان قرار داده، پس کانه گفته شده اعمال انسان دو جور است، یا طاعات است، یعنی واجبات و مستحبات، که بهترین اعمال او است که ما آن را قبول میکنیم، و یا گناهان است که از آن درمی گذریم، و اما آن اعمالی که طاعت و حسنه نیست نه مقبول است و نه غیر مقبول.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «قبولی اعمال».