توحید مفضل
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مؤلف:
ابو محمد مفضل بن عمر جعفی کوفی (متوفی قرن دوم هجری).
این کتاب املای
امام جعفر صادق - علیه السلام - بر
مفضل بن عمر جعفی کوفی، یکی از
اصحاب سرشناس و بزرگ آن حضرت، می باشد. امام - علیه السلام - کتاب را در چهار جلسه و در چهار روز، از صبح تا ظهر بر
مفضل املا کردند. آن حضرت در این کتاب با بیان شگفتی های آفرینش، به اثبات آفریدگار حکیم و دانا پرداخته اند. توحید مفضل از کتابهای ارزشمند و معتبر
شیعه در مباحث اعتقادی محسوب می شود.
مفضل داستان نوشتن کتاب را این گونه نقل می کند: «یک روز عصر من در مسجد مدینه در کنار قبر مطهر
حضرت رسول خدا - صلی الله علیه وآله -نشسته بودم و در مقام و منزلت آن حضرت فکر می کردم که ناگهان
ابن ابو العوجاء و یارانش وارد شدند و در کناری نشستند و شروع به صحبت کردند. آنان از
حضرت رسول خدا - صلی الله علیه وآله - به عنوان یک
فیلسوف، که با زیرکی فراوان نام خود را در جهان زنده نگه داشت، نام بردند و گفتند، این جهان خدایی ندارد و همه چیز خود به خود به وجود آمده و این جهان همیشه بوده و خواهد بود. من نتوانستم خشم خود را فرو بنشانم و بر سر آنها فریاد زدم و گفتم: ای دشمنان خدا آیا
کافر شده اید؟! آنان در پاسخ من گفتند: اگر تو از یاران
جعفر بن محمد - علیه السلام - هستی، او این گونه با ما سخن نمی گوید. من از نزد آنها خارج شدم و به نزد
امام جعفر صادق - علیه السلام - رفتم و ماجرا را برای آن حضرت تعریف کردم. آن حضرت فرمود: فردا صبح به نزد من بیا و قلم و کاغذی نیز بیاور تا برای تو از حکمت خداوند متعال در آفرینش جهان سخن بگویم... . من هم فردا صبح به نزد آن حضرت رفتم و ایشان نیز این کتاب را به من املا فرمود».
امام - علیه السلام - در آغاز، علت اینکه عده ای وجود خداوند متعال را انکار و یا در او شک می کنند، ناآگاهی از اسباب و شیوه آفرینش جهان هستی بیان می فرماید. سپس به بیان آفرینش جهان و خلقت انسان و اعضای بدن او، مانند دستگاه گوارش و حواس پنج گانه، می پردازد و از آنها به حکمت و قدرت و علم خداوند متعال، که آفریننده آنها است، استدلال می کند; امام در جلسه دوم به بیان شگفتیهای جهان حیوانات، مانند خزندگان و چهارپایان مانند اسب، فیل، زرافه، میمون، سگ و پرندگان مانند مرغ و خفاش و حشراتی مانند زنبور عسل، ملخ، مورچه و ماهی می پردازد; در جلسه سوم شگفتیهای آسمان و زمین مانند رنگ آسمان و طلوع و غروب خورشید، و فصلهای سال و خورشید و ماه و دیگر ستارگان و حرکت بسیار سریع آنها در آسمان و آفرینش سرما و گرما و باد و هوا و چگونگی ایجاد صدا و کوهها و گیاهان و... را بیان می نماید; جلسه چهارم هم به بیان حقیقت مرگ و زندگی و علت آفرینش انسان و راه شناخت جهان هستی و بیان فرق میان حس و عقل در شناخت جهان و حقایق هستی اختصاص یافته است.
این کتاب، به همت انتشارات مکتبه الداوری
قم، به قطع وزیری چاپ شده است.
همچنین این کتاب بارها به فارسی وارد و ترجمه شده است که از جمله آن ها ترجمه
علامه مجلسی و ترجمه علی اصغر فقیهی می باشد.
سایت اندیشه قم