جبایه (فقه سیاسی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
جبایه به معنای درآمدهای مشروع دولت جهت تامین هزینههای جاری کشور است.
باتوجه به تفسیر جبایه این واژه فراتر از جمعآوری ساده است و بیانگر این است که درآمدهای
دولت باید با گزینش احسن و به گونهای جمع شود که همه منابع شایسته را در خود جذب کند، نه اینکه از هر منبعی درآمد جمعآوری گردد.
جمعآوری درآمدهای مشروع دولت جهت تامین هزینههای جاری کشور را
جبایه گویند.
البته این واژه مفهومی عمیقتر از جمعآوری دارد، زیرا در مفهوم لغوی آن نوعی انتخاب و گزیدگی وجود دارد که به همین علت
اجتباء به معنای
اصطفا به کار برده شده است و از سوی دیگر «جواب» که از همین واژه و به معنای گودالهای بزرگ که به دلیل عمقش، آبهای اطراف خود را جذب میکند و قطره قطره باران به سوی آن سرازیر میشود، تفسیر شده و نشانگر این خصوصیت است که جمعآوری درآمدهای دولت باید به گونهای باشد که در عین مراعات نوعی انتخاب احسن، در آن زمینه جذب داشته باشد و همه آنچه را که شایسته است در خود جمع کند، نه اینکه از هر چیزی وبا هر کیفیتی درآمدهای دولت جمعآوری شود.
• عمید زنجانی، عباسعلی، جبایه، ج۱، ص۵۷۹-۵۸۰.