جحف
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
جَحف (به فتح جیم) یا
اجحاف یکی از مفردات
نهج البلاغه، به معنای بردن و
مستاصل کردن و تکلیف ما لا یطاق کردن که
حضرت علی (علیه‌السلام) در
نامه‌ای خطاب به
مالک اشتر و حق
والی و
رعیّت، از این واژه استفاده نموده است.
جَحف (به فتح جیم) یا اجحاف به معنای بردن و مستاصل کردن و تکلیف ما لا یطاق کردن آمده است.
اجحاف با «باء» متعدی می‌شود. چنان‌که گفته می‌شود: «اجحف به: ذهب به.»
همچنین «اجحف الدهر بالناس: استاصلهم.»
امام (صلوات‌الله‌علیه) به مالک اشتر می‌نویسد: محبوبترین کارها در نزد تو آن باشد که حدّ وسط و حق است و
عدالت عمومی و جالب
رضایت رعیّیت باشد. «فان سخط العاّمة یجحف برضا الخاصّة و انّ سخط الخاصّة یغتفر مع رضی العامّة؛
نارضایتی عمومی خوشنودی خواصّ را می‌برد و با رضایت عامّه نارضایتی خواصّ مانعی ندارد.»
امام (علیه‌السلام) در رابطه با حق والی و رعیّت فرموده: «و اذا غلبت الرعیّة و الیها او اجحف الوالی برعیّته اختلفت هنالک الکلمة...»
در اینجا «اجحاف» به معنی ظلم است که با معنای اصلی منافاتی ندارد.
آن حضرت همچنین در
نامه ۲۵، فرموده است: «غیر معنف و لا مجحف.»
این واژه پنج بار در «نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «جحف»، ص۲۰۳.
