جدث (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
جَدَث (به فتح جیم و دال)، یکی از مفردات به کار رفته در
قرآن کریم به معنای قبر است.
جَدَث به معنی قبر است. جمع آن اجداث است،
و در آن جدف (به فاء) نیز گفته‌اند.
(فَإِذَا هُم مِّنَ الْأَجْدَاثِ إِلَى رَبِّهِمْ يَنسِلُونَ) «آنگاه آنها از قبرها به جانب پروردگارشان به سرعت می‌روند». این آیه نظیر آیه ۴۳
سوره معارج است:
(يَوْمَ يَخْرُجُونَ مِنَ الْأَجْدَاثِ سِرَاعًا) بنا بر آنکه «یَنْسِلُونَ» از نسول به معنی سرعت باشد چنانکه
مجمع البیان عقیده دارد.
(يَخْرُجُونَ مِنَ الْأَجْدَاثِ كَأَنَّهُمْ جَرَادٌ مُّنتَشِرٌ) درباره این آیه تحقیقی داریم که در
جراد مطالعه شود.
در موقع بحث رفیق دانشمندم آقای
محمد امین رضوی صاحب کتاب تجسم عمل و غیره، احتمال می‌دادند که «یَنْسِلُونَ» در آیه اوّل از نسل به معنی تولّد باشد یعنی آنها از قبرها متولّد می‌شوند. ولی «نسل» از باب ضرب یضرب در لغت به معنی زائیدن و کثیر الولد شدن نیامده و از باب نصر ینصر بدان معنی به کار رفته است و از هر دو باب به معنی اسراع در حرکت آمده است وانگهی آیه ۴۳ سوره معارج قرینه است که «یَنْسِلُونَ» به معنی سرعت می‌باشد و اگر دلیلی از لغت داشتیم احتمال ایشان کاملا بجا بود و «یَنْسِلُونَ» در قرآن از باب نصر ینصر خوانده نشده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "جدث"، ج۲، ص۲۰.
