• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جعل (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



جَعل (به فتح جیم) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای قرار دادن که حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص آفرینش زمین و آسمان و آمرزش خواهی و افزایش روزی از این واژه استفاده نموده است.



جَعل (به فتح جیم) به معنای قراردادن آمده است. راغب اصفهانی معتقد است این واژه از «فعل و صنع» اعم بوده و بر پنج معنا می‌آید: اوّل، به معنی شروع مانند: «جعل زید یقول.» دوّم، در ایجاد شی‌ء و سوم، ایجاد شی‌ء از شی‌ء و چهارم گرداندن شی از حالتی به حالتی چنان‌که در قرآن کریم آمده است:«الَّذِی جَعَلَ لَکُمُ الْاَرْضَ» و پنجم حکم بر چیزی با چیزی همانند این آیه از قرآن:«وَ یَجْعَلُونَ لِلَّهِ الْبَناتِ».


امام (صلوات‌الله‌علیه) در رابطه با آفرینش زمین و آسمان می‌فرماید: «جعل من ماء البحر الزاخر ... یبسا جامدا.» همچنین امام (علیه‌السلام) در خصوص آمرزش خواهی و افزایش روزی فرموده است: «جعل الله سبحانه الاستغفار سببا لدرور الرزق و رحمة الخلق.»


از این واژه بسیار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. طه/سوره۲۰، آیه۵۳.    
۲. نحل/سوره۱۶، آیه۵۷.    
۳. راغب الأصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ص۱۹۶ و ۱۹۷.    
۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۲۸، خطبه۲۱۱.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۹۹، خطبه۱۴۳.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۳۳، خطبه۲۱۶.    
۷. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۴۲، نامه۵۳.    
۸. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۲۸، خطبه۹۱.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «جعل»، ص۲۲۰.    






جعبه ابزار