جعل احکام
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
جعل احکام به معنی ایجاد
حکم در عالم اعتبار توسط
قانون گذار است.
جعل احکام ، به معنای قرار دادن احکام بر موضوعات از راه قانون گذاری و
تشریع است .
جعل احکام از طریق انشای حکم برای موضوع که همان
اعتبار و لحاظ شارع است ، صورت می گیرد و به همین خاطر به حکم، " مجعول " گفته می شود .
در کتاب " الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی " آمده است:
" تشریع الحکم هو ما یصطلح علیه بالجعل ، و الحکم الفعلی هو ما یصطلح علیه بالمجعول "
.
بنابراین ، جعل احکام ، به معنای ایجاد حکمی برای موضوعی ، در عالم اعتبار از جانب
جاعل (قانون گذار) است .
برای مثال ،
شارع طبیعت نماز را در نظر می گیرد و با توجه به
مصالح واقعی که بر آن مترتب است حکم
وجوب را بر آن بار نموده و می گوید: " الصلاة واجبة ".
جعل حکم از جهات مختلف ، یا به صورت
قضیه حقیقی یا
خارجی و یا به صورت
حکم تکلیفی یا
وضعی و یا به صورت
حکم واقعی یا
ظاهری است .
صدر ، محمد باقر ، دروس فی علم الاصول ، ج ۱ ، ص ۱۲۰
صدر ، محمد باقر ، دروس فی علم الاصول ، ج ۲ ، ص ۲۹
فاضل لنكرانی ، محمد ، ایضاح الكفایة ، ج ۵ ، ص ۳۱۶-۳۱۷
مرکز اسناد و مدارک اسلامی