حبط (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حَبط (به فتح حاء) یکی از مفردات
نهج البلاغه به معنای بُطلان و پوچ شدن که
حضرت علی (علیهالسلام) در خصوص
بردباری در مصیبت و عبرت گرفتن از کار
شیطان از این واژه استفاده نموده است.
حَبط (به فتح حاء) به معنای بُطلان و پوچ شدن آمده است. چنانکه گفته میشود: «حبط العمل حبطا، بطل.»
و همچنین «حبط العمل حبطا: فسد و هدر.»
امام (صلواتاللهعلیه) در
حکمت ۱۴۴ در خصوص بردباری در
مصیبت فرموده است: «ینزل الصبر علی قدر المصیبة و من ضرب یده علی فخذه عند مصیبته حبط عمله؛
صبر به قدر
بلا نازل میشود، هر کس در وقت بلا بر زانویش بکوبد، عملش باطل میشود و از ثواب بلا محروم میگردد.»
امام (علیهالسلام) درباره عبرت گرفتن از کار شیطان فرمودهاند: «فاعتبروا بما کان من فعل الله بابلیس اذا حبط عمله الطویل و جهده الجهید ... عن کبر ساعة واحدة؛
از رفتار
خدا با ابليس
پند گيريد، آنگاه كه عمل طولانى مدت و كوشش توانفرسايش را بر باد داد... و ساعتی
تکبر ورزيد.»
از کلام حضرت (علیهالسلام) معلوم میشود که دست زدن به زانو در وقت مصیبت و تکبّر از فرمان حق، از عوامل حبط میباشد.
این واژه دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «احتباس»، ص۲۴۷.