حجیت خبر متواتر
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
صحّت استناد به
حدیث نقل شده به
تواتر است.
حجیت خبر متواتر ، به معنای درستی استناد و تمسک به خبر متواتر برای اثبات موضوع و یا
حکم شرعی است که موجب
معذّریت یا
منجّزیت می‌گردد.
جمهور علما به حجیت خبر متواتر معتقد هستند، زیرا خبر متواتر یقین آور و موجب
قطع است و چون قطع به خودی خود حجت است، برای اثبات حجیت، به دلیل و
برهان شرعی نیاز ندارد. فلاسفه نیز در این باره می‌گویند: «الذاتی لا یعلّل».
در کتاب «
دروس فی علم الاصول » آمده است:
«و حجیة التواتر قائمة علی اساس افادته للعلم و لا تحتاج حجیته الی جعل و تعبد شرعی».
بعضی از اصولی‌ها، حجیت خبر متواتر را منکر شده و گفته‌اند خبر چه واحد باشد و چه متواتر، احتمال صدق و کذب در آن وجود دارد، به همین دلیل هرگز نمی‌تواند در شنونده قطع ایجاد کند؛ ولی این سخن آنان مخالف وجدان و حس است، زیرا بدیهی است همین که خبر به حد تواتر برسد، افاده یقین می‌کند.
جمهور معتقدند خبر متواتر، افاده علم ضروری می‌کند، اما مرحوم «
سید مرتضی » و «
آمدی » در این مورد توقف نموده و «ابن حسین» گفته، افاده علم نظری می‌کند.
«
شهید صدر » به خلاف
مشهور اصولیون ، یقین حاصل از خبر متواتر را
یقین استقرایی می‌داند نه استنباطی.
فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «حجیت خبر متواتر».
