• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حدیث رفع قلم

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


حدیث رفع قلم از احادیث مشهور فقهی است. در بسیاری از ابواب فقه به مضمون حدیث رفع به عنوان قانون و قاعده کلی استناد شده است.



حدیث یاد شده، حدیثی مشهور است که شیعه و سنی آن را از رسول خدا صلّی اللَّه‏ علیه و آله نقل کرده‏اند که فرمود: رُفِعَ القَلَمُ عَنْ ثَلاثَةٍ: عَنِ النائِمِ حَتّی‏ یَسْتَیْقِظَ وَ عَنِ الَمجْنونِ حَتّی‏ یُفیقَ وَ عَنِ الطِفلِ حَتّی‏ یَحْتَلِمَ؛
[۱] دعائم الاسلام ج۱، ص۱۹۴؛
[۲] عوالی اللئالی ج۱، ص۲۰۹    
[۳] مسند احمد ج۱، ص۱۴۰.
قلم تکلیف از دوش سه گروه برداشته شده است: از خوابیده تا زمانی که بیدار شود، از دیوانه تا هشیار گردد و از کودک تا آنگاه که به سن بلوغ برسد.


مراد این است که این سه دسته چنانچه قبل از رسیدن به حد تعیین شده، حرامی را مرتکب شوند یا واجبی را ترک کنند، گناهکار تلقی نگشته و کیفر نمی‏شوند.
[۴] جواهر الکلام ج۲۶، ص۱۰    


 
۱. ↑ دعائم الاسلام ج۱، ص۱۹۴؛
۲. ↑ عوالی اللئالی ج۱، ص۲۰۹    
۳. ↑ مسند احمد ج۱، ص۱۴۰.
۴. ↑ جواهر الکلام ج۲۶، ص۱۰    



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج‌۳،ص ۲۶۲    



جعبه ابزار