• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حسم (مفردات نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: (مفردات نهج البلاغه (جلد ۱))
مقالات مرتبط: حسم (مفردات‌قرآن).

حسم (با فتح حاء و سکون سین) از واژگان نهج‌البلاغه و به معمای از بین بردن اثر شی‌ء است.


حَسم
[۱] قرشی بنابی، سید علی اکبر، مفردات نهج‌البلاغه، برگرفته از مقاله «حسم»، ج۱، ص۲۷۴.    
[۲] طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین ت الحسینی، ج۶، ص۴۱    .
[۳] الراغب الأصفهاني، المفردات في غريب القرآن-دار القلم، ج۱، ص۲۳۵.    
به معنای از بین بردن اثر شی‌ء است. «قطعه فحسمه» یعنی او را برید و ماده‌اش را زایل کرد. در اقرب آمده: «حسمه قطعه مستاصلا ایّاه»
[۴] شرتونی، سعید، اقرب الموارد،‌ ج۱، ص۶۴۸.    


امام علی (علیه‌السلام) به اهل خراج نوشته است: «وَ لَاتُحسِمُوا أَحَداً عَنْ حَاجَتِهِ، وَ لَاتَحْبِسُوهُ عَنْ طَلِبَتِهِ»
[۵] السيد الشريف الرضي، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۹۳، نامه ۵۱.    
[۶] صبحي صالح، نهج البلاغه، ص۴۲۵، نامه ۵۱.    
[۷] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۹۰، نامه ۵۱.    
«کسی را از حاجتش قطع نکنید و از مطلوبش منع ننمائید»
[۸] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۶۵، نامه۵۲.    
[۹] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۱۹.    
(شرح‌های نامه:
[۱۰] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۱۹.    
[۱۱] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۰، ص۳۳۳.    
[۱۲] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۱۴۷.    
[۱۳] ابن ابي الحديد، شرح نهج البلاغة، ج۱۷، ص۱۹.    
) ظاهراً منظور آن است که: طوری مالیات نخواهید که همه چیزش را رها کرده و به فکر پرداخت مالیات باشد. در بعضی نسخه‌ها «لا تحشموا»
[۱۴] صبحي صالح، نهج البلاغه، ص۴۲۵، نامه ۵۱.    
[۱۵] ابن ابي الحديد، شرح نهج البلاغة، ج۱۷، ص۱۹.    
با «شین» است.

ماده حَسم سه بار در نهج‌البلاغه آمده است.

۱. ↑ قرشی بنابی، سید علی اکبر، مفردات نهج‌البلاغه، برگرفته از مقاله «حسم»، ج۱، ص۲۷۴.    
۲. ↑ طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین ت الحسینی، ج۶، ص۴۱    .
۳. ↑ الراغب الأصفهاني، المفردات في غريب القرآن-دار القلم، ج۱، ص۲۳۵.    
۴. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد،‌ ج۱، ص۶۴۸.    
۵. ↑ السيد الشريف الرضي، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۹۳، نامه ۵۱.    
۶. ↑ صبحي صالح، نهج البلاغه، ص۴۲۵، نامه ۵۱.    
۷. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۹۰، نامه ۵۱.    
۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۶۵، نامه۵۲.    
۹. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۱۹.    
۱۰. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۱۹.    
۱۱. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۰، ص۳۳۳.    
۱۲. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۱۴۷.    
۱۳. ↑ ابن ابي الحديد، شرح نهج البلاغة، ج۱۷، ص۱۹.    
۱۴. ↑ صبحي صالح، نهج البلاغه، ص۴۲۵، نامه ۵۱.    
۱۵. ↑ ابن ابي الحديد، شرح نهج البلاغة، ج۱۷، ص۱۹.    


قرشی بنابی، سید علی اکبر، مفردات نهج‌البلاغه، برگرفته از مقاله «حَسم»، ج۱، ص۲۷۴.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نامه 51 نهج البلاغه
جعبه ابزار