حسن بن حسین نوبختی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حسن بن حسین نوبختی (
۳۲۰-
۴۰۳ ه)، کاتب و دانشمند شیعه از خاندان نوبخت، در بغداد متولد شد.
او به علم حدیث، کلام، و فلسفه گرایش داشت و استادان و شاگردان برجسته‌ای چون ابوالحسن محمد بن سلیمان بصری و ابوبکر برقانی داشت.
ایشان منتقد جدی ابوالفرج اصفهانی بود و آثاری در فلسفه، کلام، و ادیان، از جمله مختصر الکون و الفساد لارسطاطالیس و الرد علی اصحاب التناسخ به جا گذاشت.
وی در سال ۴۰۳ه درگذشت.
ابومحمد حسن بن حسین بن علی بن عباس نوبختی کاتب، یکی از افراد خاندان بنی‌نوبخت بود که در سال ۳۲۰ در
بغداد به دنیا آمد. از جمله شیعیانی بود که متهم به گرایش به اعتزال شده است.
هرچند احادیث بسیار کمی دارد،
ازآنجاکه فردی صادق و راستگو بوده، تمام شنیده ها و روایاتش صحیح می‌باشند.
همچنین فردی کاتب نیز بوده و قسمتی از اشعار
ابونواس را روایت نموده است.
ابوالحسن محمد بن سلیمان بصری،
ابوعبداللّه حسن بن اسماعیل محاملی،
ابوالعباس ضبعی نحوی،
علی بن هارون بن یحیی منجم و
ابوالحسن علی بن اسماعیل نوبختی از استادان وی به شمار می‌آیند.
افرادی چون
ابوبکر برقانی،
ابوالقاسم ازهری،
ابوالفرج طناجیری،
ابوالقاسم بن خلال،
ابوالقاسم تنوخی و
ابوطاهر محمد بن علی بن محمد بن عبداللّه از جمله شاگردان و راویان وی محسوب می‌شوند.
استادش
ابن مبشر واسطی به او توجه بسیاری داشت و او را در کنار خود می‌نشاند تا حدیث بشنود.
نوبختی، ابوالفرج اصفهانی را فردی کذاب می‌داند و درباره او می‌گوید: ابوالفرج کتب بسیاری را از بازار خریده بود و تمام روایاتش از این کتاب‌ها بود.
نوبختی آثار زیادی به جا مانده که از جمله:
• کتاب‌های مختصر الکون و الفساد لارسطاطالیس؛
• الرد علی اصحاب التناسخ، الآراء والدیانات؛
• الاحتجاج لعمربن عباد؛
• الامامه که ناتمام ماند؛
• التوحید؛
• نقض کتاب ابی عیسی فی الغریب المشرقی آثار وی می‌باشد.
وی در
ذی‌القعده سال ۴۰۳ وفات یافت.
پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «حسن بن حسین نوبختی»، ج۳، ص۱۳۰.
