• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حسن بن علی جوهری (مقاله‌دوم)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: حسن بن علی جوهری.


حسن بن علی جوهری (۳۶۳ ـ ۴۵۴ ه) مشهور به مقنعی، در سال ۳۶۳ ه در بغداد به دنیا آمد.
او از استادان معروف حدیث یاد گرفت و جزو محدثان برجسته عراق بود.
بیش‌تر فعالیت‌های او در ادبیات عرب، شعر و ارتباط با حاکمان بوده است.
شاگردان زیادی از او یاد کرده‌اند و تألیفاتش شامل الامالی و المنتقی من حدیث الجوهری است.
او در سال ۴۵۴ یا ۴۴۴ در بغداد درگذشت و در مقبره باب مبرز دفن شد.



ابومحمد حسن بن علی بن محمد جَوهَری شیرازی بغدادی مشهور به مقنعی (ابن مقنعّی)، نیاکانش اهل شیراز بودند؛ اما وی در سال ۳۶۳ در بغداد زاده شد و در محله درب زعفرانی سکونت گزید.



حسن جوهری استادانی چون ابوبکر قطیعی، حسین بن محمد عسکری و ابوسعید حرقی حدیث آموخت.



مقنعّی از محدثان برجسته عراق در عصر خویش و فردی مورد اعتماد و امین بود.
بیش‌تر فعالیت‌های علمی وی در زمینه ادبیات عرب، شعر، مذاکره با حاکمان و هم‌نشینی با ایشان بود.



شاگردانی چون احمد بن علی خطیب و ابونصر ابن ماکولا از ابن مقنعّی حدیث آموخته و روایت کرده‌اند.



تألیفات حسن شیرازی، الامالی یا المنتقی من حدیث الجوهری می‌باشد.
اشعاری نیز از وی برجا مانده است.



حسن سرانجام درحالی که بیش از نود سال عمر داشت، در سال ۴۵۴ یا ۴۴۴ در بغداد درگذشت و در مقبره باب مبرز دفن گردید.
(دیگر منابع:
[۳۵] ذهبی، محمد بن احمد، دول الاسلام، ص۲۳۲.
[۳۶] ذهبی، محمد بن احمد، الاعلام بوفیات الاعلام، ج۱، ص۳۰۲.
)



۱. ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۳۰۱.    
۲. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۷۱.    
۳. قیسی، محمد بن عبدالله، توضیح المشتبه، ج۸، ص۲۴۸.    
۴. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۲، ص۴۰۲.    
۵. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۷، ص۴۰۴.    
۶. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۳۵۶.    
۷. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۷۰.    
۸. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۲، ص۴۰۲.    
۹. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۸۸.    
۱۰. قیسی، محمد بن عبدالله، توضیح المشتبه، ج۸، ص۲۴۸.    
۱۱. ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۳۰۲.    
۱۲. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۲، ص۴۰۲-۴۰۳.    
۱۳. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۷، ص۴۰۴.    
۱۴. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۳۵۶.    
۱۵. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۷۰.    
۱۶. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۲، ص۷۷.    
۱۷. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۷، ص۴۰۴.    
۱۸. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۳۵۶.    
۱۹. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۲، ص۴۰۳.    
۲۰. قیسی، محمد بن عبدالله، توضیح المشتبه، ج۸، ص۲۴۸.    
۲۱. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۳، ص۳۱۳.    
۲۲. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۳۵۷.    
۲۳. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۱۶۴.    
۲۴. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۲، ص۲۰۲.    
۲۵. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۷۱.    
۲۶. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۲۲۸.    
۲۷. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۷، ص۴۰۴.    
۲۸. قیسی، محمد بن عبدالله، توضیح المشتبه، ج۸، ص۲۴۸.    
۲۹. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۷۰.    
۳۰. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۲، ص۷۷.    
۳۱. ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۳، ص۲۴۸.    
۳۲. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۷، ص۴۰۴.    
۳۳. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۲، ص۴۰۳.    
۳۴. ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۳۰۱.    
۳۵. ذهبی، محمد بن احمد، دول الاسلام، ص۲۳۲.
۳۶. ذهبی، محمد بن احمد، الاعلام بوفیات الاعلام، ج۱، ص۳۰۲.
۳۷. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۸۸.    
۳۸. قیسی، محمد بن عبدالله، توضیح المشتبه، ج۸، ص۲۴۸.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «حسن بن علی جوهری»، ج۳، ص۱۲۰-۱۲۱.






جعبه ابزار