حسن بن محمد تاهرتی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حسن بن محمد تاهرتی (
۳۴۰ ـ
۴۲۰ ه)، معروف به
ابن ربیب، در سال ۳۴۰ ه در شهر تاهرت الجزایر متولد شد.
وی به ادبیات، تاریخ و علم انساب تسلط پیدا کرد و کتابی در علم انساب نوشت.
او قاضی شهر تاهرت بود و نامهای مشهور به ابومغیره ابن حزم نگاشت که در آن به فضایل اندلس اشاره کرد و انتقادهایی به دانشمندان آن منطقه وارد کرد.
وی در سال ۴۲۰ ه درگذشت.
ابوعلی حسن بن محمد بن احمد تمیمی تاهَرتی معروف به ابن ربیب، او در سال ۳۴۰ ه دیده به جهان گشود.
اصل وی از شهر تاهرت در الجزایر بود.
در قیروان به آموختن علم و ادب مشغول شد.
در آنجا مورد عنایت و محبت ابوعبداللّه محمد بن حفص نحوی معروف به قزّاز قیروانی (استاد علمای نحو و لغت در زمان خود) قرار گرفت.
ابن ربیب به کمک وی توانست در ادبیات، تاریخ و علم انساب به مدارج عالی دست یابد.
رجال نویسان اهل سنت وی را مردی ادیب، لغوی، شاعری زبردست
و نسب شناس توصیف کردهاند.
ابن ربیب مدتی قضاوت شهر تاهرت را برعهده گرفت و بدین سبب به قاضی تاهرتی شهرت یافت.
در تاریخ ادبیات آنچه نام وی را ماندگار ساخت، نامه کم نظیری است که خطاب به ابومغیره ابن حزم (وزیر مستظهر در قرطبه) نوشت و در آن به ذکر فضایل اندلس و اندلسیان پرداخته و سپس بر دانشمندان آن دیار خرده گرفته که چرا کتبی متناسب و شایسته سرزمین خود نمینگارند.
تاهرتی کتابی مشهور در علم انساب نیز تألیف نمود.
ابوربیب سرانجام در سال ۴۲۰ ه درگذشت.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «حسن بن محمد تاهرتی»، ج۳، ص۱۲۰.