• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حسن بن محمد عسقلانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: حسن بن محمد عسقلانی


حسن بن محمد عسقلانی (م ۴۸۲ هـ.ق) از ادبای برجسته قرن پنجم و اصالتاً اهل عسقلان از نواحی فلسطین بود.
او شاعر، نویسنده‌ای فصیح، و ادیبی توانا بود که نثر و شعرش از بلاغت بالایی برخوردار بود.
در دیوان رسایل حکومت مستنصر فاطمی در مصر فعالیت داشت و پاسخ‌هایی به دشمنان سیاسی همچون بساسیری می‌نوشت.
بیشتر آثار او پیرامون اخوانیات، گروهی فرهنگی - فکری در مصر، بوده است.
قاضی فاضل بیستانی نیز در امور مختلف با او مشورت می‌کرد. برخی احتمال تشیع او را مطرح کرده‌اند.
آثار او شامل دیوان شعر، خطب و رسائل است.
سرانجام در سال ۴۸۲ (هجری قمری) در زندان خزانه بنود قاهره به قتل رسید.


ابوعلی حسن بن محمد بن عبداللّه لصمد بن ابی شخبا عسقلانی مُجید معروف به شیخ مُجید و اصلش عسقلانی
[۱] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۲، ص۱۹۵.    
از نواحی نزدیک فلسطین می‌باشد.
[۲] سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۹، ص۲۹۴.    

رجال‌نویسان اهل سنت او را شاعر، فصیح، دارای بلاغت در کلام و ادیب دانسته و گفته‌اند شعرهای او از نثر بالایی برخوردار بوده است.
[۳] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۴، ص۸۱.    


بعضی هم احتمال تشیع او را مطرح کرده‌اند.
[۴] امین، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۵، ص۲۵۶.    



ابوعلی از جایگاه ویژه‌ای برخورددار بود چنان‌که، قاضی فاضل عبداللّه لرحیم بن بیستانی با او در زمینه‌های گوناگون مشورت و از او کمک می‌گرفت.
گفته شده او در دیوان رسایل مستنصر حاکم مصر کار می‌کرد و دلیل آن جواب‌هایی است که وی برای بساسیری از مخالفان مستنصر نوشته است.
البته بیشتر نوشته‌های او درباره اخوانیات، گروهی که در مصر بودند، می‌باشد.
[۵] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۲، ص۹۹۹.    



حسن بن محمد دارای تالیفاتی است که عبارت‌اند از:
• دیوان شعر؛
• خطب؛
• رسائل.
[۶] کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۳، ص۲۳۶.    



عسقلانی در سال ۴۸۲ (هجری قمری) در زندان خزانه بَنُود قاهره به قتل رسید.
[۷] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، تاریخ اسلام، ج۳۳، ص۸۳.    

(دیگر منابع:
[۸] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۴، ص۱۲۲.    
[۹] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۲، ص۴۴.    
[۱۰] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۲۷۷.    
[۱۱] بغدادی، اسماعیل بن محمد، ایضاح المکنون، ص۴۸۶.    
[۱۲] دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه دهخدا، ج۱، ص۲۸۶.
[۱۳] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۲، ص۸۹.    
)


۱. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۲، ص۱۹۵.    
۲. ↑ سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۹، ص۲۹۴.    
۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۴، ص۸۱.    
۴. ↑ امین، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۵، ص۲۵۶.    
۵. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۲، ص۹۹۹.    
۶. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۳، ص۲۳۶.    
۷. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، تاریخ اسلام، ج۳۳، ص۸۳.    
۸. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۴، ص۱۲۲.    
۹. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۲، ص۴۴.    
۱۰. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۲۷۷.    
۱۱. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، ایضاح المکنون، ص۴۸۶.    
۱۲. ↑ دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه دهخدا، ج۱، ص۲۸۶.
۱۳. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۲، ص۸۹.    



•• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «حسن بن محمد عسقلانی»، ج۳، ص۱۲۵.


رده‌های این صفحه : ادیبان قرن 5 (قمری) | درگذشتگان سال 482 (قمری) | شاعران قرن 5 (قمری) | شخصیت‌های قرن 5 (قمری) | مؤلفان قرن 5 (قمری)
جعبه ابزار