• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حسن‌ بن‌ علی‌ اهوازی‌

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





حسن بن علی اهوازی (۳۶۲ ـ ۴۴۶ ه)، زاده سال ۳۶۲ ه در اهواز، یکی از دانشمندان معروف در علم قرائت بود.
او علاوه بر تحصیل در اهواز، به شهرهای عراق و شام سفر کرد و از استادان برجسته این علم بهره برد.
وی هم‌چنین در علم حدیث، دانش آموخته و از محدثان معروف روایت کرده است.
اهوازی به پیروی از مذهب سالمیه شناخته شد و در سال ۳۹۱ ه به دمشق رفت، جایی که شاگردانی را تربیت کرد.
او آثار زیادی در زمینه‌های قرائت و حدیث نوشت.
وی در سال ۴۴۶ ه در دمشق درگذشت.



ابوعلی حسن بن علی بن ابراهیم بن یَزداد اهوازی، در سال ۳۶۲ در اهواز زاده شد.
وی در سال ۳۹۱ وارد دمشق شد و در آن‌جا ساکن گردید.



حسن بن علی از دانشمندان و متخصصان علم قرائت در زمان خویش بود.
او علاوه بر فراگیری علم قرائت در زادگاه خویش به شهرهای دیگری چون عراق و شام نیز مسافرت کرده است.
مشهور است اهوازی قرآن را به روایت‌های مختلف قرائت کرده و تدریس می‌نمود.



ابن یَزداد اهوازی علومی را در زمینه علم قرائت از استادان فن چون أشنانی و قاسم مطرّز و بسیاری دیگر فرا گرفت.
وی در علم حدیث نیز بی‌بهره نبوده و از محدثانی چون نصر بن احمد مُرجی و عبداللّه لجبار بن محمد طلحی روایاتی را شنیده و نقل کرده است.



اهوازی از مقریان و محدثان مورد اعتماد و پیرو مذهب سالمیه بود.
[۱۹] سالمیه گروهی از متکلمان صوفی که در فقه پیرو مالک بن انس بودند. این فرقه در قرن سوم و چهارم رواج داشت.




حسن بن ابراهیم در علم قرائت شاگردانی چون ابوعلی غلام هرّاس و ابوالقاسم هذلی را تربیت نموده است.
وی در علم حدیث و روایت، کسانی چون ابوبکر خطیب بغدادی و علی بن محمد ربعی از او بهره برده‌اند.



حسن اهوازی آثار و تألیفات بسیاری در علم قرائت و حدیث دارد که عبارت اند از:
• التفرد و الاتقان؛
• البیان فی شرح عقود اهل الایمان؛
• الاقناع؛
• الایضاح؛
• الفوائد و العوائد؛
• قرائة الحسن البصری،؛
• قرائة ابن محیص؛
• قرائة زیدبن علی؛
• الموجز؛
• الوجیز؛
• الایجاز.



ابوعلی سرانجام در سال ۴۴۶ در دمشق درگذشت.



۱. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینه دمشق، ج۱۳، ص۱۴۵.    
۲. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۲، ص۹۳۷.    
۳. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۲۸۸.    
۴. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۲، ص۲۳۷.    
۵. جزری، محمد بن محمد، غایه النهایه فی طبقات القراء، ج۱، ص۲۲۰.    
۶. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینه دمشق، ج۱۳، ص۱۴۳.    
۷. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۵۶.    
۸. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۱۲۵.    
۹. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۱۲۵.    
۱۰. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۱۳.    
۱۱. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۲۳۹.    
۱۲. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۲، ص۲۳۹.    
۱۳. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۱۹۹.    
۱۴. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینه دمشق، ج۱۳، ص۱۴۳.    
۱۵. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۱۲۵.    
۱۶. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۲۸۸.    
۱۷. ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۶، ص۳۵۲.    
۱۸. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۱۲۶.    
۱۹. سالمیه گروهی از متکلمان صوفی که در فقه پیرو مالک بن انس بودند. این فرقه در قرن سوم و چهارم رواج داشت.
۲۰. مشکور، محمدجواد و کاظم مدیرشانه‌چی، فرهنگ فرق اسلامی، ج۱، ص۲۲۲.    
۲۱. ذهبی، شمس الدین، معرفه القراء الکبار علی الطبقات، ج۱، ص۲۲۵.    
۲۲. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۱۲۵.    
۲۳. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۱۴.    
۲۴. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۲، ص۲۳۸.    
۲۵. ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۱، ص۵۱۳.    
۲۶. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۲، ص۹۳۶.    
۲۷. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ دمشق، ج۱۳، ص۱۴۳.    
۲۸. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینه دمشق، ج۱۳، ص۱۴۳.    
۲۹. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۳، ص۲۴۷.    
۳۰. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۲، ص۹۳۷.    
۳۱. ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۶، ص۳۵۱.    
۳۲. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۳، ص۲۴۷.    
۳۳. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۳، ص۲۴۷.    
۳۴. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۲۷۵.    
۳۵. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۳، ص۲۴۷.    
۳۶. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۲۷۵.    
۳۷. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۲۷۵.    
۳۸. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۲۷۶.    
۳۹. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۱۲۵.    
۴۰. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۲۷۶.    
۴۱. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۱۲۵.    
۴۲. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۳، ص۲۴۷.    
۴۳. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۰، ص۱۲۵.    
۴۴. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ دمشق، ج۱۳، ص۱۴۷.    
۴۵. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۲، ص۹۳۷.    
۴۶. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۲، ص۲۳۹.    
۴۷. جزری، محمد بن محمد، غایه النهایه فی طبقات القراء، ج۱، ص۲۲۲.    
۴۸. ابن عساکر، ابو القاسم، تبیین کذب المفتری، ص۳۶۴.    
۴۹. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۲۸۸.    
۵۰. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۲، ص۲۳۷.    
۵۱. ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۱، ص۵۱۲.    
۵۲. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۵۶.    
۵۳. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ص۱۹۹.    
۵۴. ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۶، ص۳۵۱.    
۵۵. ابن عساکر، علی بن حسن، تهذیب تاریخ دمشق، ج۴، ص۱۹۷.
۵۶. سبط ابن العجمی، ابراهیم بن محمد، الکشف الحثیث، ج۱، ص۹۲.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «حسن بن علی اهوازی»، ج۳، ص۱۱۷.






جعبه ابزار