حسین بن محمد قاضی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حسین بن محمد قاضی (م
۴۶۲ هـ.ق) از فقهای برجسته
شافعی در
خراسان بود.
وی
علم حدیث را نزد ابونعیم حافظ و
فقه را نزد ابوبکر قفّال مروزی آموخت.
شاگردان برجستهای مانند عبدالله لرزاق منیعی و محیی السنه بغوی نزد او تلمذ کردند.
ابن خلکان او را فقیهی بزرگ و صاحب شکوه دانسته و اشاره کرده که در کتابهای امام الحرمین و غزالی، منظور از قاضی اوست.
آثار مهم او شامل تعلیقی در
فروع، الفتاوی،
لبابالتهذیب و
اسرار الفقه است.
وی در
محرم ۴۶۲ (هجری قمری) در مرورود درگذشت.
ابوعلی حسین بن محمد بن احمد قاضی مرورودی اهل خراسان بود.
ابن خلکان دربارهاش مینویسد: ابوعلی صاحب شکوه و فقیهی بزرگ بود.
هر جا امام الحرمین در کتاب
نهایة المطلب و غزالی در
الوسیط و البسیط، قاضی می گویند، مرادشان ابوعلی مروزی است نه غیر او.
او عمرش را پیوسته در راه امر قضاوت، تصنیف، تدریس و فتوادادن گذراند.
در علم فقه به درجه فقاهت رسید، به گونهای که او را یکی از بزرگترین فقهای مذهب شافعی در خراسان به شمار میآوردند.
ابوعلی علم حدیث را نزد
ابونعیم حافظ و علم فقه را نزد
ابوبکر قفّال مروزی فرا گرفت.
حسین بن محمد از
عبداللّه لرزاق منیعی،
محییالسنه بغوی و جماعتی از اهل سنت از او فقه و حدیث آموختهاند.
قاضی تألیفاتی را در اصول، فروع و خلاف نوشت
که عبارتاند از:
• تعلیقی در فروع؛
• شرح فروع ابن حداد مصری؛
• الفتاوی؛
• لبابل تهذیب که تلخیص التهذیب بغوی است؛
• اسرار الفقه.
مرورودی سرانجام او در ماه محرم
سال ۴۶۲ (هجری قمری)
در مرورود ـ شهری در خراسان قدیم ـ از دنیا رفت.
پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «حسین بن محمد قاضی»، ج۳، ص۱۴۴.