اصولیان معنای حقیقی در موارد نامعلوم بودن معناى حقیقیلفظ، براى تشخیص معناى حقیقی از مجازی، نشانههایى بیان کردهاند که مهمترین آنها عبارتند از:
۱. تبادر، یعنى خطور معناى مشکوک از لفظ به ذهن هنگام استعمال آن بدون وجود قرینهاى بر آن معنا.
۲. عدمصحتسلبلفظ از معناى مشکوک.
۳. صحتحمللفظ بر معناى مشکوک.
۴. اطراد، یعنى شیوع کاربرد لفظ در مصادیق مختلف معناى مشکوک به یک اعتبار.
درجایى که معناى حقیقیلفظ، معلوم، لیکن مراد متکلم از جهت اراده معناى حقیقی یا مجازیمشکوک باشد، اصل حقیقت- که یکى از اصوللفظی است- جارى، و بر اساس آن کلام بر معناى حقیقی حمل مىشود و در نتیجه عذر شنونده در مخالفت با حقیقت و نیز عذر گوینده در ادعاى معناى مجازی پذیرفته نخواهد بود؛ چرا که اصل یاد شده بر هر دو حجت است.
