حکایت دختر خردسال امام حسین در دمشق
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در جریان
واقعه عاشورا و
اسرای اهل بیت امام حسین (علیه‌السّلام) در
شام، برخی از مقاتل و منابع، درباره شهادت دختری خردسال از
امام حسین (علیه‌السّلام) بدون ذکر نامی از او، در مدت اقامت اهل بیت در
دمشق، گزارش کرده‌اند که قدیمی‌ترین گزارش مربوط به
حسن بن علی طبری است.
برخی از مقتل‌های متاخر داستانی درباره شهادت دختری خردسال از امام حسین (علیه‌السّلام) در مدت اقامت اهل بیت در دمشق، گزارش کرده‌اند.
قدیمی‌ترین گزارش موجود در این‌باره از
عمادالدین حسن بن علی طبری است که از وفات دختری چهارساله - بدون ذکر نام وی در مدت اسیری در دمشق یاد کرده است. وی گزارش یاد شده را از کتاب
الحاویة فی مدمات معاویه یا مثالب بنی امیة، که نسخه‌ای از آن بـه جـا نمانده، نوشته
قاسم بن محمد بن احمد مامونی از اندیشمندان
اهل سنت،
چنین نقل کرده است:
در حاویه آمد که زنان خاندان نبوت در حالت اسیری، حال مردانی را که در
کربلا شهید شده بودند، بر پسران و دختران ایشان پوشیده می‌داشتند و هر کودکی را وعده‌ها می‌دادند که پدر تو به فلان سفر رفته است، باز می‌آید؛ تا ایشان را به خانه
یزید آوردند. دخترکی بود چهارساله، شبی از خـواب بیدار شد و گفت: پدر من حسین کجاست؟ این ساعت او را بـه خـواب دیدم [
که] سخت پریشان بود. زنان و کودکان جمله در گریه افتادند و فغان از ایشان برخاست. یزید خفته بود. از خواب بیدار شد و حال تفحص کرد. خبر بردند که حال چنین است. آن لعین در حال گفت که بروند و سر پدر او را بیاورند و در کنار او نهند. ملاعین سر بیاوردند و در کنار آن دختر چهارساله نهادند. پرسید: این چیست؟ ملاعین [
گفتند]: سر پدر تو است. آن دختر بترسید و فریاد برآورد و رنجور شد و در آن چند روز، جان به حق تسلیم کرد.
طبری دوازده سال صرف تالیف کتاب
کامل بهایی کرد و در سال
۶۷۵ قمری از تالیف آن فارغ شد. از آنجا که وی این کتاب را به نام بهاءالدین محمد صاحب دیوان (وزیر اعظم) در زمان حکومت
هلاکوخان تالیف کرده، آن را کامل بهایی در سقیفه نامیده است.
محدث
شیخ عباس قمی، در شرح وقایع اقامت اهل بیت در
دمشق، عین این قضیه را با همین عبارات در
منتهی الامال به نقل از عمادالدین طبری آورده است. علاوه بر آن، در کتاب
الفوائد الرضویة فی احوال علماء المذهب الجعفریه نیز در شرح‌حال عمادالدین حسن بن علی، ضمن شمارش فواید کتاب کامل بهایی، قضیه دختـر خردسال را عیناً آورده و آن‌را از فواید این کتاب شمرده است.
• پیشوایی، مهدی، مقتل جامع سیدالشهداء، ج۲، ص۱۴۸-۱۴۹.
