حکم انفاق به والدین (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در آیات متعددی که از مصارف
انفاق سخن رفته، خویشاوندان مقدم بر دیگران ذکر شدهاند و از میان خویشاوندان، پدر و مادر (والدین) بر دیگران مقدماند.
پدر و مادر در انفاق، بر سایرین اولویت دارند: «یسـلونک ماذا ینفقون قل ما انفقتم من خیر فللولدین...؛
از تو سؤ ال میکنند چه چیز
انفاق کنند؟ بگو: «هر خیر و نیکی (و سرمایه سودمند مادی و معنوی) که انفاق میکنید، باید برای پدر و مادر و نزدیکان و یتیمان و مستمندان و درماندگان در راه باشد.» و هر کار خیری که انجام دهید، خداوند از آن آگاه است. (لازم نیست تظاهر کنید، او میداند).»
«عمرو بن جموح» پیر مردی بزرگ و ثروتمند بود به پیامبر عرض کرد: از چه چیز
صدقه بدهم و به چه کسانی؟ آیه فوق نازل شد و به او پاسخ گفت. در
قرآن مجید آیات فراوانی - مخصوصا در
سوره بقره - درباره انفاق و بخشش در راه
خدا آمده است و برای این کار پاداشها و فضیلتهای بزرگی ذکر شده همین امر سبب میشد که درباره جزئیات این کار از پیامبر سؤال کنند و بدانند از چه چیزهائی و در مورد چه کسانی انفاق کنند؟ لذا در آیه مورد بحث میفرماید: «از تو سؤ ال میکنند چه چیز را انفاق کنند».
بعضی تصور کردهاند که سؤال کنندگان در این آیه، از اشیائی که انفاق باید کرد، پرسش کردهاند، ولی جواب از مصارف و کسانی که مورد انفاق قرار میگیرند داده شده، و این به خاطر این است که شناخت مورد، مهمتر بوده است. ولی این یک
اشتباه است زیرا قرآن هم پاسخ از سؤال آنها داده و هم موارد انفاق را روشن ساخته است و این از فنون فصاحت است که هم پاسخ سؤال داده شود و هم به مساءله مهم دیگری که مورد نیاز بوده
اشاره شود.
به هر حال جمله «ما انفقتم من خیر» (آنچه از نیکیها انفاق میکنید) میگوید: انفاق از هر موضوع خوبی میتواند باشد، و تمام نیکیها را شامل میشود، خواه از اموال باشد یا خدمات، از موضوعات مادی باشد یا معنوی، در ضمن تعبیر خیر، آن هم به صورت مطلق، نشان میدهد که مال و ثروت ذاتا چیز بدی نیست، بلکه یکی از بهترین وسایل
خیر است، مشروط به اینکه به نیکی از آن بهره گیری شود. و نیز تعبیر به خیر ممکن است به این نکته هم اشاره داشته باشد که انفاقها باید از هرگونه
منت و آزار و کارهایی که حیثیت اشخاص مورد انفاق را مخدوش میکند، برکنار باشد به طوری که بتوان به عنوان خیر مطلق از آن یاد کرد.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حکم انفاق».