حکومت عباسیان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بنی‌عباس منسوب به
عباس عموی
پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) بوده و بعد از انقراض حکومت
بنی امیه به خکومت رسیدند. آنان دشمن سرسخت
اهل بیت (علیهم‌السلام) بودند.
در اینجا به مهمترین پادشاهان عباسی اشاره می‌کنیم:
در زمان
متوکل دهمین خلیفه عباسی بر
شیعیان و
معتزله سخت گیری شد و مذهب سنی، مذهب رسمی دولت عباسی شد.
در زمان المستعین دوازدهمین خلیفه عباسی دولت علوی در
طبرستان به دست حسن بن زید علوی تاسیس شد.
شهادت
امام‌هادی (علیه‌السّلام) در زمان
معتز سیزدهمین خلیفه عباسی صورت گرفت و شورش زنگ که از غلامان زنگی و سیاه تشکیل می‌شد در زمان المعتمد اتفاق افتاد . تاسیس دولت
صفاریان به دست
یعقوب لیث در زمان المعتمد بود که یعقوب توانست با منقرض کردن طاهریان استیلای واقعی عباسیان بر شرق را پایان دهد و راه را برای
غزنویان،
سلجوقیان و
سامانیان هموار کند، از دیگر حوادث دوران معتمد آغاز به کار
قرمطیان شهادت
امام حسن عسکری (علیه‌السّلام) و آغاز
غیبت صغری می‌باشد.
المعتضد برادرزاده المعتمد بعد از او به خلافت رسید اقدامات اصلاحی معتضد به منزله تجدید حیات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی عباسی بود از همین رو معتضد را سفاح دوم می‌خواندند، دولت سامانی در زمان معتضد تاسیس شد.
در زمان الراضی بالله دولت
زیاریان به دست
مرداویج بنیان نهاده شد و در زمان خلیفه مستکفی برای نخستین بار یکی از سلسله‌های اسلامی ایران به نام
آل بویه توانست
عراق و دارالخلافه عباسی را تحت تسلط قرار دهد.
حکومت عباسی نزدیک به ۵۲۴ سال حکمرانی کرد، حکومتشان با "ابوالعباس سفاح" آغاز شد و با مرگ "مستعصم" و به دست مغولان منقرض گردید و حکومت آنان به ۴ دوره تقسیم می‌شود.
دوره اول؛ از سال ۱۳۲ تا ۲۳۲ که دوران نیرومندی، گسترش و شکوفایی عباسیان به حساب می‌آمد که با خلافت ابوالعباس سفاح آغاز و با خلافت
واثق پایان می‌پذیرد.
دوره دوم؛ دوران نفوذ ترکان با خلافت متوکل آغاز و در خلال حکومت
مستکفی پایان می‌یابد و سال‌های ۲۳۲ تا ۳۳۴ هـ ق را در برمی‌گیرد.
دوره سوم، دوران نفوذ آل بویه می‌باشد که در زمان خلافت قائم پایان می‌پذیرد و شامل سال‌های ۳۳۴ تا ۴۴۷ هـ ق می‌باشد.
دوره چهارم؛ از سال‌های ۴۴۷ تا ۶۵۶ هـ.ق که دوره نفوذ سلجوقیان ترک است، از خلافت قائم آغاز و با مرگ مستعصم پایان می‌پذیرد، ویژگی این دوره انتقال قدرت واقعی به
سلاجقه ترک می‌باشد.
همانطور که گفته شد با ورود ترکان به دستگاه خلافت تزلزل این نهاد آغاز و باعث تحولی عظیم در نظام اداری و سیاسی دستگاه خلافت به معنی نابسامانی و فساد شد، پس از آنکه خلفای عباسی برای تامین مخارج و پرداختن به
عیش و نوش و خوشگذرانی با مشکل روبرو شدند مجبور گشتند برای تامین این مخارج به امیران ترک خود باج دهند و مناصب دولت را به آنان بفروشند و از آن پس امیران ترک جز اندوختن
ثروت و چپاول مردم کار دیگری نمی‌کردند و در پی آن قدرت خلفای عباسی محدود می‌شد تمام این اقدامات و بی لیاقتی و بی کفایتی خلفا دست به دست هم داد تا در زمان مستعصم
هولاکوخان مغول به نزدیک بغداد بیاید و بعد از تصرف بغداد در سال ۶۵۶ و کشته شدن مستعصم برای همیشه دولت عباسیان منقرض شود.
سایت پژوهه، برگرفته از مقاله «حکومت عباسیان»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱۱/۱۳.
