• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خبث (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




خَبُثَ‌ (به فتح خاء و ضم باء و فتح ثاء) از واژگان نهج البلاغه و به معنی ناپاکی و پليدى است. از اين ماده پنج مورد در نهج البلاغه آمده است.



خَبُثَ‌ به معنی ناپاكى و پليدى است. «خَبُثَ‌ خُبْثاً: ضدّ طاب»


«فَمَا طَابَ سَقْيُهُ طَابَ غَرْسُهُ وَحَلَتْ ثَمَرَتُهُ، وَمَا خَبُثَ سَقْيُهُ خَبُثَ غَرْسُهُ وَأَمَرَّتْ ثَمَرَتُهُ.» «آن‌چه آب دادنش پاک شد، درختش پاک و ميوه‌اش شيرين و آن‌چه آب دادنش پليد گرديد درختش پليد و ميوه‌اش تلخ گشت.» (شرح‌های خطبه: )
به عاصم بن زیاد كه ترک دنیا كرده بود فرمود: «يَا عُدَىَّ نَفْسِهِ! لَقَدِ اسْتَهَامَ بِكَ الْخَبِيثُ! أَمَا رَحِمْتَ أَهْلَكَ وَوَلَدَكَ!» «اى دشمن خويش، شیطان خبيث تو را اغفال كرده است.» (شرح‌های خطبه: )


از اين ماده پنج مورد در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۲۴.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۲۵۱.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۱۱.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۳۲، خطبه ۱۵۴.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ص۵۹، خطبه ۱۵۰.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۱۶، خطبه ۱۵۴.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۲۹، خطبه ۱۵۴.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۵۶.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۵۶.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۶، ص۱۰۴.    
۱۱. هاشمی خویی، میرزا حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۴۹-۲۵۰.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۱۷۹.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۱۴، خطبه ۲۰۹.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ص۲۱۳، خطبه ۲۰۴.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۲۴، خطبه ۲۰۹.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۰۷، خطبه ۲۰۹.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۰.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۰.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۸، ص۱۲۶.    
۲۰. هاشمی خویی، میرزا حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۱۲۴.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۳۲.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۳۲، خطبه ۱۵۴.    
۲۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۱۴، خطبه ۲۰۹.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «خبث»، ج۱، ص۳۲۴.    






جعبه ابزار