• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خدع (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: مفردات نهج البلاغه (جلد ۱)

خَدْع (به فتح خاء و سکون دال) از واژگان نهج البلاغه و به معنی حيله كردن و فريب دادن است. خَديعة (به فتح خاء) نيز به معنى حيله است. از اين ماده هيجده مورد در نهج البلاغه آمده شده است.


خَدْع
[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۲۸.    
[۲] طريحی، فخر‌الدين، مجمع البحرين، ت-الحسینی، ج۴، ص-۳۱۹-۳۲۰.    
به معنی حيله كردن و فريب دادن است. «خَدَعَهُ‌ خِدْعاً: ختلهُ‌ و اراد بهِ‌ المكروه من حيث لا يعلمهُ‌»
[۳] شرتونی، سعید، اقرب الموارد في فصح العربية و الشوارد، ج۲، ص۲۵.    
خَدِيعَة نيز به معنى حيله است.
[۴] شرتونی، سعید، اقرب الموارد في فصح العربية و الشوارد، ج۲، ص۲۵.    


امام علی (علیه السلام) به معاويه مى‌نويسد: «وَأَرْدَيْتَ جِيلاً مِنَ النَّاسِ كَثِيراً، خَدَعْتَهُمْ بِغَيِّكَ، وَأَلْقَيْتَهُمْ فِي مَوْجِ بَحْرِكَ...»
[۵] السيد الشريف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۵۶، نامه ۳۲.    
[۶] عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۶۴، نامه ۳۲.    
[۷] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۰۶، نامه ۳۲.    
«جمع كثيرى از مردم را تباه كردى و با گمراهيت آن‌ها را فريفتى و در موج دريايت افكندى كه تاريكی‌ها احاطه‌شان كرده است.»
[۸] مكارم شيرازى، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسى روان، ص۶۳۳، نامه ۳۲.    
[۹] بحرانى، ابن ميثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۰۶-۱۰۷.    
(شرح‌های نامه:
[۱۰] بحرانى، ابن ميثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۰۹.    
[۱۱] مكارم شيرازى، ناصر، پيام امام امير المومنين، ج۱۰، ص۱۸.    
[۱۲] هاشمى خويى، ميرزا حبيب‌الله، منهاج البراعه في شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۴۷.    
[۱۳] ابن ابی‌الحديد، شرح نهج البلاغه، ج۱۶، ص۱۳۳.    
)

از اين ماده هيجده مورد در نهج البلاغه آمده شده است.
[۱۴] السيد الشريف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۵۶، نامه ۳۲.    


۱. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۲۸.    
۲. ↑ طريحی، فخر‌الدين، مجمع البحرين، ت-الحسینی، ج۴، ص-۳۱۹-۳۲۰.    
۳. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد في فصح العربية و الشوارد، ج۲، ص۲۵.    
۴. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد في فصح العربية و الشوارد، ج۲، ص۲۵.    
۵. ↑ السيد الشريف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۵۶، نامه ۳۲.    
۶. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۶۴، نامه ۳۲.    
۷. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۰۶، نامه ۳۲.    
۸. ↑ مكارم شيرازى، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسى روان، ص۶۳۳، نامه ۳۲.    
۹. ↑ بحرانى، ابن ميثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۰۶-۱۰۷.    
۱۰. ↑ بحرانى، ابن ميثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۰۹.    
۱۱. ↑ مكارم شيرازى، ناصر، پيام امام امير المومنين، ج۱۰، ص۱۸.    
۱۲. ↑ هاشمى خويى، ميرزا حبيب‌الله، منهاج البراعه في شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۴۷.    
۱۳. ↑ ابن ابی‌الحديد، شرح نهج البلاغه، ج۱۶، ص۱۳۳.    
۱۴. ↑ السيد الشريف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۵۶، نامه ۳۲.    


• قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «خدع»، ج۱، ص۳۲۸.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نامه 32 نهج البلاغه
جعبه ابزار