• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خدعه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



خدعه در لغت به‏معنی، نیرنگ، گول‌زدن و گمراه‏کردن، چشم‌بندی و غیره... آمده‏است.
[۱] المنجد، ص ۱۷۰، ماده خَدَعَ.





در اصطلاح به کارگیری نیرنگ و خدعه در جنگ برای نابود کردن یا تسلیم ساختن دشمن گفته می‏شود.



حضرت علی (علیه السلام) فرمود:
از رسول خدا (صلی الله علیه وآله) در جنگ خندق شنیدم که فرمود: «الْحَرْبُ خُدْعَةٌ» یعنی جنگ فریب است.
و نیز فرمود: «تُکَلِّمُوا بِما ارَدْتُمْ» یعنی آنچه را که می‏خواهید درباره نابودی دشمن (باگفتن دروغ) به زبان بیاورید، آزاد هستید.
در تاریخ چنین نقل شده است: حضرت علی (علیه السلام) در جنگ خندق عمروبن عبدود را به کار دیگری مشغول کرد و سپس به پای او شمشیر زد که قطع شد. عمرو گفت: ای علی‏
خدعه کردی. حضرت جواب داد «الْحَرْبُ خُدْعَةٌ» جنگ، فریب است.
[۴] داب الحرب و الشجاعة، احمد سهیلی خوانساری، ص۲۹۹.

پیامبر (صلی الله علیه وآله) فرمود:
«ثَلاثٌ یَحْسِنْ فیهِّنَ الْکِذْب: الْمَکیدَةُ فِی‏الْحَرْبِ وَعَدْتُکَ زُوْجَتُکَ وَالْاصْلاحِ بَیْنَ النَّاسِ»
[۶] خصال، شیخ صدوق، ترجمه مدرس گیلانی، ص ۶۹.

در سه جا دروغ نیکوست، فریب در نبرد و وعده به همسر خود و سازش دادن میان مردمان.


 
۱. المنجد، ص ۱۷۰، ماده خَدَعَ.
۲. وسائل الشیعه، ج۱۵، ص۱۳۳.    
۳. وسائل الشیعه، ج۱۵، ص۱۳۳.    
۴. داب الحرب و الشجاعة، احمد سهیلی خوانساری، ص۲۹۹.
۵. خدعة جواهر الکلام، ج۲۱، ص۷۹.    
۶. خصال، شیخ صدوق، ترجمه مدرس گیلانی، ص ۶۹.




جمعی از نویسندگان، پژوهشکده تحقیقات اسلامی، اصطلاحات نظامی در فقه اسلامی، ص۵۴.



جعبه ابزار