• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خدن (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




خِدْن (به کسر خاء و سکون دال) از واژگان قرآن کریم و به معنای رفیق است همچنین خَدين (به فتح خاء). أَخْدان (به فتح الف و سکون خاء) دو بار در قرآن آمده است.



خِدْن به معنای رفيق است. جمع اخدان است به مذكر و مؤنّث هر دو اطلاق می‌شود راغب گويد: آن به معنى رفيق است و اكثر در كسى استعمال می‌شود كه از روى شهوت رفيق می‌شود.


(وَ آتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ مُحْصَناتٍ غَيْرَ مُسافِحاتٍ وَ لا مُتَّخِذاتِ‌ أَخْدانٍ‌) «اجرت آن‌ها را به طور متعارف بدهيد در حالی‌كه عفيف‌اند و زناكار و رفيق‌گير نيستند.» مقصود زنانى هستند كه براى خود رفيقى اتّخاذ كرده و با او زنا می‌كردند. بعضى‌ها گفته‌اند: مراد از سفاح زناى آشكار و از اتّخاذ رفيق زناى مخفى است و چون سفاح با اتّخاذ خدن مقابل است اين قول قريب به نظر می‌رسد. در مجمع‌ از ابن عباس نقل كرده كه عدّه‌اى از اهل جاهليت زناى آشكار را حرام می‌دانستند ولى زناى سرّى را جايز مى‌شمردند. خدا از هر دو نهى فرموده. ناگفته نماند: خَدين (به فتح خاء) از اين ماده به معنى رفيق آمده است در نهج البلاغه خطبه ۱۲۲ درباره بعضى از آشنايان فرموده: ««فَشَرُّ خَدِينٍ‌ وَ الْأَمُ خَلِيلٍ».» «بدترين رفيق و پست‌ترين دوست است.»


اخدان دو بار در قرآن آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۲، ص۲۳۲.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دار القلم، ص۲۷۷.    
۳. ابن فارس، احمد، معجم مقائیس اللغه، ج۲، ص۱۶۳.    
۴. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۶، ص۲۴۲.    
۵. فیروز آبادی، مجدالدین، قاموس المحیط، ج۴، ص۲۱۸.    
۶. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دار القلم، ص۲۷۷.    
۷. نساء/سوره۴، آیه۲۵.    
۸. طباطبایی، سید محمد‌حسین، تفسیر المیزان، ج۴، ص۲۷۸.    
۹. طباطبایی، سید محمد‌حسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمد‌باقر موسوی، ج۴، ص۴۴۳.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۳، ص۶۴.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۵، ص۱۰۶-۱۰۷.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۳، ص۶۴.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۰، خطبه ۱۲۲.    
۱۴. سید شریف رضی، ابوا الحسن، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۸۶، خطبه ۱۲۷.    
۱۵. نساء/سوره۴، آیه۲۵.    
۱۶. مائده/سوره۵، آیه۵.    



قرشی بنایی، علی اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «خدن»، ج۲، ص۲۳۲-۲۳۳.    






جعبه ابزار