خرز (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خَرَز (به فتح خاء و راء) از
واژگان نهج البلاغه به معنی مهره است و چيزی كه در نخ كشيده شود مانند مهره، دانه‌هاى شيشه‌اى و گلى و چوبى و مانند آن. همچنین به معنی نگين نیز بیان شده است. از اين ماده سه مورد در
نهج البلاغه آمده است.
خَرَز به معنی مهره است و چيزی كه در نخ كشيده شود مانند مهره، دانه‌هاى شيشه‌اى و گلى و چوبى و مانند آن. همچنین به معنی نگين نیز بیان شده است. «الخرز: ما يُنظَم في السلك من الجذَع و الوَدَع»
امام علی (علیه السلام) به
عمر بن الخطاب آنگاه که درباره رفتن به جنگ ايرانيان مشورت كرد، فرمود:
«وَمَكَانُ الْقَيِّمِ بِالاَْمْرِ مَكَانُ النِّظَامِمِنَ الْخَرَزِ يَجْمَعُهُ وَيَضُمُّهُ: فَإِنِ انْقَطَعَ النِّظَامُ تَفَرَّقَ وَذَهَبَ» «فرمانروا مانند نخ مهره‌ها است كه آن‌ها را جمع و به هم پيوند مى‌دهد اگر نخ پاره شود مهره‌ها پراكنده شود.»
(شرح‌های خطبه:
)
در وصف
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) فرموده:
«فَلَقَدْ فَلَقَ لَكُمُ الاَْمْرَ فَلْقَ الْخَرَزَةِ، وَقَرَفَهُ قَرْفَ الصَّمْغَةِ» «آن حضرت كار دين را براى شما شكافته و معين كرده مانند شكافتن و سوراخ كردن مهره و پوست كنده آن را مانند پوست كندن صمغ.»
(شرح‌های خطبه:
)
از اين ماده سه مورد در «نهج» آمده است.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «خرز»، ص۳۳۵-۳۳۶.
