خطو (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خُطْو (به ضم خاء و سکون طاء) از
واژگان قرآن کریم به معنای فاصله ميان دو پا در راه رفتن است. از مشتقات آن
خَطْوه (به فتح خاء و سکون طاء) به معنای یک دفعه گام برداشتن است. جمع آن در اولی
خُطُوات (به ضم خاء و طاء) و در دوّمى
خَطَوات (به فتح خاء و طاء) است. اين كلمه به صورت جمع در پنج محل از
قرآن مجيد آمده است.
خُطْو و خُطْوه فاصله ميان دو پا در راه رفتن است و به فتح اوّل يک دفعه گام برداشتن است
و جمع آن در اوّلى خُطُوات و در دوّمى به فتح اوّل بر وزن ضربات است.
(يا أَيُّهَا النَّاسُ كُلُوا مِمَّا فِي الْأَرْضِ حَلالًا طَيِّباً وَ لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ‌الشَّيْطانِ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبِينٌ) (اى مردم! از نعمت‌هاى
حلال و پاكيزه‌اى كه در زمين است بخوريد و از گام‌هاى
شيطان، پيروى نكنيد؛ زيرا او،
دشمن آشكار شماست.)
تابع شدن به خطوات شيطان پيروى از او و پا گذاشتن در جاى پاى او است و بالاخره مراد، تبعيت از
وساوس و دغدغه‌هاى او می‌باشد.
در مجمع از
امام باقر و
صادق عليهماالسلام مروى است كه از جمله خطوات شيطان
قسم به
طلاق، نذر در
معاصى و هر سوگند به غير
خدا است.
تبعيّت واقعى در راه رفتن آن است كه
تابع پاى خويش را در جاى پاى
متبوع بگذارد و مانند او راه رود، هر كه در زندگى تابع وساوس شيطان باشد پا در جاى پاى او گذاشته و در هر دو جهان بدبخت خواهد شد.
منظور از اين كلمه به صورت جمع در قرآن آن است كه آدمى در مسير زندگى تابع
هوى و تسويلات شيطانى نشده و از راه و
منطق صحيح كه به وسيله
پيغمبران پاک عرضه شده پيروى نمايد.
اين كلمه به صورت جمع در پنج محل از قرآن مجيد آمده است.
•
قرشی بنایی، سید علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «خطو»، ج۲، ص۲۶۴-۲۶۵.
