• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دلالت اقتضا

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



دلالت اقتضا به معنی دلالت سیاقی غیر مقصود متکلم است.




دلالت اقتضا از اقسام دلالت سیاقی و دلالتی است که در هنگام استعمال، مقصود مستقیم گوینده نیست، ولی صدق یا صحت کلام از نظر عقل، شرع، لغت و یا عرف و عادت متوقف بر آن است، مانند آن که صحت و یا صدق کلام، مستلزم تقدیر گرفتن کلمه یا عبارتی باشد؛ برای مثال، در آیه " و اسئل القریة " که به معنای " و اسئل اهل القریة " است، کلمه "اهل" که جزئی از اجزای کلام می باشد در متن آیه ذکر نشده، ولی به اقتضای مقام، مسلّم است که آن کلمه در کلام مستتر و مراد گوینده است؛ بنابراین، کلیه مواردی که کلام به ملازمه بر معنای مفردی دلالت می کند، و کلیه موارد مجاز در کلمه، مجاز در حذف و مجاز در اسناد، داخل در دلالت اقتضا می باشد.


 
۱. یوسف/سوره۱۲،آیه۸۲    




مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، ج ۱، ص ۱۳۱-۱۳۲
نائینی، محمد حسین، اجودالتقریرات، ج ۱، ص ۴۱۴    
زحیلی، وهبه، اصول الفقه الاسلامی، ج ۱، ص ۳۵۵و۳۶۰
محمدی، علی، شرح اصول فقه، ج ۱، ص ۲۸۶
مشکینی، علی، اصطلاحات الاصول، ص ۱۳۳
ولایی، عیسی، فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول، ص ۲۰۴
طباطبایی حکیم، محمدتقی، الاصول العامة للفقه المقارن، ص ۳۱۷    
خمینی، روح الله، انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة، ج ۲، ص ۳۴
رشاد، محمد، اصول فقه، ص ۱۳۱



مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی    



جعبه ابزار