دلالت تصوری
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
دلالت تصوری به معنی خطور
معنا به ذهن مخاطب با شنیدن
لفظ است که به آن دلالت شانی نیز گفته گفته می شود.
دلالت تصوری، به معنای خطور معنا در ذهن مخاطب به مجرد شنیدن لفظ است، حتی در صورتی که متکلم قصد اخطار معنا را در ذهن مخاطب نداشته باشد و حتی اگر لفظ از برخورد دو سنگ به گوش متکلم برسد.
برای دلالت تصوری، سه شرط ذکر شده است:
۱ - وجود لفظ و تکلم به آن؛
۲ - معنادار بودن لفظ؛ به این معنا که لفظ برای معنا
وضع شده باشد و
مهمل نباشد؛
۳ - شنونده از قبل آن معنا را بداند؛ به بیان دیگر، شنونده آگاه به وضع آن لفظ برای معنا باشد، زیرا در غیر این صورت، خطوری برای او نخواهد بود؛ بنابراین، اگر لفظی از گوینده غافل و بی اختیار و یا از طریق ضبط صوت صادر شود، باز هم دلالت تصوری برای لفظ وجود دارد.
خویی، ابو القاسم، محاضرات فی اصول الفقه، ج ۱، ص ۱۰۳
نائینی، محمد حسین، اجودالتقریرات، ج ۱، ص ۴۴۸
نائینی، محمد حسین، اجودالتقریرات، ج ۱، ص ۵۲۹
سبزواری، عبدالاعلی، تهذیب الاصول، ج ۱، ص ۲۵
ملکی، حبیب الله، تلخیص الاصول، ص ۱۶۵
نائینی، محمد حسین، اجودالتقریرات، ج ۲، ص ۹۱
ولایی، عیسی، فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول، ص ۲۰۵
مشکینی، علی، اصطلاحات الاصول، ص ۱۳۲
مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، ج ۲، ص ۱۳۵
فاضل لنکرانی، محمد، سیری کامل دراصول فقه، ج ۱۰، ص ۲۲۱
فاضل لنکرانی، محمد، ایضاح الکفایة، ج ۱، ص ۹۶
صدر، محمد باقر، دروس فی علم الاصول، ج ۱، ص ۲۰۷
حیدر، محمد صنقور علی، المعجم الاصولی، ص ۵۸۹
مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی