رمضان سویحلی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سُوَیحلی، رمضان
از رهبران مجاهدان لیبی در قرن چهاردهم هجری/ نوزدهم و بیستم میلادی. وی در ۱۲۹۷ ق/ ۱۸۸۰ در مصراته لیبی به دنیا آمد و در همانجا پرورش یافت و علوم دینی را آموخت،و پس از شهادت حاج احمد منقوش (رییس مجاهدان مصراته)،به دست استعمارگران ایتالیایی، رهبری مجاهدان مصراته را در نبردی که از بزرگترین و افتخارآمیزترین نبردهای مجاهدان لیبیایی با اشغالگران ایتالیایی است و در ۱۹۱۵ روی داد، برعهده گرفت. نیروهای ایتالیایی به قصد پاکسازیم مناطق قبله و سرت از وجود مجاهدان، در آغاز آوریل ۱۹۱۵ از مصراته به حرکت درآمدند. شمار این نیرو شش هزار تن، مرکب از سربازان ایتالیایی و افراد اریتره ای و لیبیایی بود و سرهنگ میانی فرماندهان آن را بر عهده داشت، در حالی که شمار مجاهدان به رهبری رمضان السویحلی تنها هزار و پانصد تن بود.
نیروهای ایتالیایی در روز ۱۴ آوریل از پایاه خود در بئر القداحیه حرکت کردند و در ابوشناف با نیروهای پیشاهنگ مجاهدان درگیر شدند، سپس به سوی قرضابیه، که محل تجمع مجاهدان بود، پیش رفتند. به محض آنکه ایتالیایی ها به قرضابیه رسیدند،نیروهای مجاهدان بر آنها حمله کردند. ابتدا جناح چپ ایتالیایی ها را که مرکب از افراد محلی مسلاته و ترهونه بود مورد هجوم قرار دادند، و این افراد بلافاصله به نیروهای مجاهدان ملحق شدند، سپس مشترکاً به ستون اصلی نیروهای ایتالیایی یورش بردند. این هجوم چنان سخت و سریع بود که فرمانده ایتالیایی را سردرگم کرد و رشتة کار از دست او خارج شد و شکست سنگینی بر آنان وارد آمد. شمار کشته شدگان ایتالیایی ها پانصد سرباز، هجده افسر و زخمی ها چهارصد و شصت و دو سرباز و بیست و پنج افسر، از جمله سرهنگ میانی، فرمانده نیرو بود و تعداد هزار قبضه تفنگ و یازده قبضه توپ و تعدادی تیربار و مقادیر زیادی مهمات به دست مجاهدان افتاد. بر اثر این نبرد نیروهای ایتالیایی از مناطق داخلی رانده شدند و تنها توانستند در شهرهای طرابلس و خمس و چند موضع ساحلی و کوهستانی در ایالت برقه باقی بمانند. در ۵ اوت ۱۹۱۵ ایتالیایی ها، مصراته را تخلیه کردند و از آن پس این شهر مرکز جنبش ملی به رهبری رماضن السویحلی گردید و بار دیگر سراسر بخش شرقی لیبی در تصرف سنوسی ها ـ که تا آن زمان رهبری جهاد دینی ـ ملی را برعهده داشتند ـ قرار گرفت.
ضرباتی که مجاهدان بر نیروهای اشغالگر وارد آوردند نه تنها ایتالیایی ها را وحشت زده کرد بلکه نگرانی دولت های انگلستان و فرانسه را هم از خطر گسترش مقاومت در سراسر افریقا برانگیخت و در ۱۹۱۶ دولت های ایتالیا و انگلیس پیمانی برای همکاری در جنگ با سنوسی ها منعقد کردند که دولت فرانسه نیز در ۱۹۱۷ بدان پیمان ملحق شد.
پس از پایان جنگ جهانی اول، مجاهدان بخش غربی در نوامبر ۱۹۱۸ در ایالت طرابلس اعلام جمهوری کردند و شهر غربان را مرکز آن قرار دادند. رهبران نامدار جهادی در این منطقه،رمضان السویحلی، احمد المرید و عبدالنبی بلخیر بودند. رمضان السویحلی دولتی ملی به ریاست خود تشکیل داد و کارگاه های اسلحه سازی و یک مدرسة نظامی برای تعلیم افسران جزء، تأسیس کرد. وی سرانجام در حمله ای که به «ارفله»کرد، به شهادت رسید.
منابع: الاعلام قاموس تراجم لا شهر الرجال و النساء، ۳۲:۳، المعجم العسکری الموسوعی، ۳۵۳:۱، موسوعه السیاسه ، ۱: ۵۵۴-۵۵۸، ۷۲؛ ۲۲۰:۶٫
