• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

زمان (منطق)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



زمان، از اصطلاحات علم منطق بوده و به کمّ متصل غير قار، و مقدار حرکت گفته می‌شود.



زمان، از اصطلاحات علم منطق بوده و به کمّ متصل غير قار، و مقدار حرکت گفته می‌شود.
زمان، مصداق منحصر کمّ متصل غير قار (کمّى که اجزاى آن همه با هم يافت نمى‌شوند) است، چنان‌که خواجه طوسى مى‌گويد: «کمّ متصل غير قار الذات يک نوع بود و آن زمان است ».
زمان، مقدار حرکت است و متى نسبت شيء متزمّن (زمان‌دار) است با زمان.

۱.۱ - اقسام زمان

زمان به لحاظ مطابقت و عدم مطابقت با شيء داراى زمان دو قسم است:
۱- زمان حقيقى؛
۲- زمان غير حقيقى.
زمان حقيقى، زمانى است که دو طرف آن مطابق حال حدوث و فناي شيء متزمّن باشد؛ مانند «بودن مردم در مدت عمر خود» و غير حقيقى، زمانى است بزرگ‌تر از آن؛ مانند «بودن مردم در هزاره فلان يا در دوره فلان»، و آن را «زمان عام» خوانند. چيز‌هاى بسياري مي‌توانند در يک زمان اشتراک داشته باشند، به خلاف مکان
[۴] ابن سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (المنطق)، ج ۱، جزء ۲، ص۱۲۹.
[۵] ابن سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (المنطق)، ج ۱، جزء ۲، ص۱۳۳.
[۶] صلبیا، جمیل، فرهنگ اصطلاحات منطقی، ص۲۱۶.



۱. خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس، ص۴۱.    
۲. خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس، ص۵۱.    
۳. حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید، ص۲۶.    
۴. ابن سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (المنطق)، ج ۱، جزء ۲، ص۱۲۹.
۵. ابن سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (المنطق)، ج ۱، جزء ۲، ص۱۳۳.
۶. صلبیا، جمیل، فرهنگ اصطلاحات منطقی، ص۲۱۶.



پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «زمان»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱۰/۳۰.    


رده‌های این صفحه : اصطلاحات منطقی




جعبه ابزار