• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سازشکاری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



عمل فرد سازشکار را «سازشکارى» می‌گویند وقتی که او به علت رهایی از خطر و عوامل دیگر با دشمنان سازش و مدارا می‌کند، از احکام عنوان یاد شده در برخى کتب فقهى سخن گفته‏اند.




سازشکارى عبارت است از: سازش و مدارا کردن با دشمنان و مخالفان به جهت رهایى از خطر یا بیم از دست دادن منافع.

۱.۱ - معنای سازشکار


به فرد دارنده صفت سازشکاری، «سازشکار» گویند.



تفاوت سازشکارى - که از آن به «مُداهنه» تعبیر مى‏شود - با مدارا آن است که: مدارا به نرمى و مهربانى رفتار کردن با رویکرد رعایت ناتوانى و کم ظرفیتى طرف است. بنابراین، منشأ آن ضعف قابلیت، تحمل و خِرد مدارا شونده است؛ از این رو، مدارا برآیند عقل مى‏باشد که فرد خردمند آن را به کار مى‏بندد؛ در حالى که خاستگاه سازشکارى جلب منافع دنیوی یا بیم به خطر افتادن موقعیت اجتماعی سازشکار است.



تقیه یعنى پنهان کردن اعتقادات خود و ابراز همسویى با دشمن با هدف دفع زیان و شرّ او، نه جلب منافع دنیوى یا ترس از دست دادن موقعیت.



مداهنه به معناى نزدیک شدن به ستمگران و تبه کاران و اظهار دوستى با آنان و کرنش در برابر ایشان، هرچند در قالب تمجید و ستایش کردن، به جهت رسیدن به منافع دنیوى یا حفظ موقعیت اجتماعى، حرام است، بلکه از گناهان بزرگ به شمار مى‏رود؛ لیکن مداهنه براى دفع ضرر و شرّ آنان جایز مى‏باشد.



 
۱. القواعد و الفوائد ج۲، ص۱۵۵.    
۲. الأقطاب الفقهیة ص۹۸.    




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۳۴۹.    





جعبه ابزار