• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سوره‌ عادیات

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



سوره عادیات صدمین سوره قرآن کریم است و از آن در باب صلات نام برده‌اند.



در حدیثی از امام صادق علیه السّلام در فضیلت تلاوت سوره عادیات و مداومت بر آن آمده است: « خداوند کسی را که بر تلاوت سوره عادیات مداومت کند، در روز قیامت با امیرالمؤمنین علیه السّلام محشور می‌کند و در کنف حمایت و در زمره رفیقان آن حضرت خواهد بود». خواندن سوره عادیات پس از حمد در رکعت دوم نماز جعفر و هنگام شانه کردن محاسن مستحب است.


«عادیات» اسب‌های تیزتک و تندرو هستند که هنگام دویدن، همهمه صدایشان به گوش می‌رسد. خداوند در نخستین آیه این سوره به چنین اسب‌ها و اسب سواران چابکی سوگند می‌خورد که از سم اسبان آن‌ها آتش می‌پرد و سحرگاهان بر دشمن هجوم می‌آورند؛ و سوره بدین مناسبت عادیات نامیده شده است.


این سوره درباره ناسپاسی انسان و کفران نعمت‌های پروردگارش و حب شدیدش نسبت به خیر سخن می‌گوید، و نتیجه می‌گیرد انسان با این که دوستدار خیر خلق شد، و با این که خیر را تشخیص می‌دهد، اگر انجام ندهد حجتی بر خدا ندارد، بلکه خدا بر او حجت دارد، و به زودی به حسابش می‌رساند. برخی نکات تربیتی و انسان شناسی نیز در آن مطرح می‌شود و سوره با اشاره‌ای به رستاخیز و قیامت پایان می‌یابد.


و این سوره به شهادت سوگندهای اولش در مدینه نازل شده، چون یکی از آن سوگندها جمله و العادیات ضبحا... است، که ظاهرش به بیانی که می‌آید این است که مراد از آن، اسبان سربازان و مجاهدین در جنگ است، و پیداست که جنگ‌های اسلامی در مدینه واقع شده، و مساله جهاد بعد از هجرت تشریع شد، روایاتی که از طرق شیعه از ائمه اهل بیت علیه‌السّلام رسیده و نیز برخی روایات اهل سنت ، مؤید این نظریه است، چون در آن روایات آمده که این سوره درباره امیرمومنان علی علیه‌السّلام و گروه رزمی همراه او نازل شده است که در جنگ « ذات السلاسل » (در سال هشتم هجرت) به دشمن شبیخون زدند. هرچند برخی براین اعتقادند که در مکه نازل شده است.


۱. یازده آیه ، چهل کلمه و ۱۶۰، ۱۶۳ یا ۱۶۹ حرف دارد.
۲. در ترتیب نزول، چهاردهمین و در قرآن کریم یکصدمین سوره است.
۳. پس از سوره عصر و پیش از سوره کوثر نازل شده است.
۴. تمام آیات این سوره یکباره و به صورت مجموعی فرود آمد و از سور جمعی النزول است.
۵. بیست و دومین سوره‌ای است که با سوگند آغاز می‌شود.
۶. نسخی در آن واقع نشده است.
۷. از سور مفصل و از نوع قصار آن به شمار می‌آید.
سوره با قسم به عادیات آغاز شده و به همین سبب به «عادیات» نامگذاری شده است.


۱. سوگند به اسبان تیزرو جنگی و تجلیل از مجاهدان راه خدا؛
۲. ترسیم پیروزی سپاه اسلام به فرماندهی امام علی علیه‌السّلام در جنگ «ذات السلاسل»؛
۳. بخل و ناسپاسی انسان ؛
۴. زنده شدن مردگان در رستاخیز.
[۶] رامیار، محمود، تاریخ قرآن، ص۵۹۰.
[۸] جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، ج۱، ص۳۱۵.
[۹] فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، بصائرذوی التمییزفی لطائف الکتاب العزیز، ج۱، ص۵۳۷.
[۱۰] هاشم زاده هریسی، هاشم، شناخت سوره‌های قرآن، ص۵۸۱.



۱. وسائل الشیعة، ج۶، ص۲۵۹.    
۲. جواهر الکلام، ج۱۲، ص۲۰۶.    
۳. الحدائق الناضرة، ج۵، ص۵۶۵.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۷، ص۲۳۵.    
۵. طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۲۰، ص۳۴۵.    
۶. رامیار، محمود، تاریخ قرآن، ص۵۹۰.
۷. زرکشی، محمد بن بهادر، البرهان فی علوم القرآن، ج۱، ص۱۹۳.    
۸. جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، ج۱، ص۳۱۵.
۹. فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، بصائرذوی التمییزفی لطائف الکتاب العزیز، ج۱، ص۵۳۷.
۱۰. هاشم زاده هریسی، هاشم، شناخت سوره‌های قرآن، ص۵۸۱.



فرهنگ نامه علوم قرآن، برگرفته از مقاله«سوره عادیات».    
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، ج۵، ص۲۸۵، برگرفته از مقاله «سوره عادیات».    



جعبه ابزار