• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سوره‌ فلق

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



(سوره صد و سیزدهم قرآن)

(یکصد و سیزدهمین سوره قرآن)

«فلق» به معنای شکافتن، خلق کردن، صبحگاه و سپیده دم است. چون واژه «فلق» در آیه نخست این سوره به کار رفته، به سوره «فلق» شهرت یافته است.

در این سوره به رسول گرامی خود دستور می‌دهد که از هر شر و از خصوص بعضی شرور (شر ظلمت و جادوگران و حسودان) به او پناه ببرد. گفته شده: این سوره مدنی است؛ و برخی معتقدند از روایات وارد در شان نزولش بر می‌آید در مدینه نازل شده است.

ویژگی‌های سوره فلق:

۱. پنج آیه، ۲۳ کلمه و ۷۳ یا ۷۴ حرف دارد.
۲. در ترتیب نزول، بیستمین سوره و در مصحف شریف یکصد و سیزدهمین سوره قرآن است.
۳. پس از سوره فیل و پیش از سوره ناس در مکه و پیش از هجرت نازل شد؛ اما برخی از مفسران این سوره را مدنی دانسته‌اند.
۴. از نظر کمیت، از سوره‌های مفصل و از نوع قصار آن به شمار می‌آید.
۵. تمام آیات این سوره یکباره و به صورت مجموعی نازل شده و از سور جمعی النزول است.
۶. از سوره‌های پنجگانه‌ای است که با فعل امر «قل» آغاز و به «سور قل» معروف‌اند.
۷. نسخی در آن واقع نشده است.

به این سوره، «معوذه» و «مشقشقه» و «مقشقشه» نیز می‌گویند. همچنین همراه سوره ناس به نام «معوذتان» و «مشقشقتان» هم خوانده شده‌اند. «مقشقشه» نامی است مشترک میان چهار سوره توبه، کافرون، فلق و ناس.
[۱] سخاوی، علی بن محمد، ۵۵۸-۶۴۳ق، جمال القراء و کمال الاقراء، ج۱، ص۱۸۶.
[۲] طباطبایی، محمد حسین، ۱۲۸۱ - ۱۳۶۰، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۲۰، ص۳۹۲.
[۳] فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، ۷۲۹ - ۸۱۷ق، بصائرذوی التمییزفی لطائف الکتاب العزیز، ج۱، ص۵۵۶.
[۴] هاشم زاده هریسی، هاشم، ۱۳۱۷، شناخت سوره‌های قرآن، ص۶۳۲.
[۵] رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، ص۵۹۱.
[۶] جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، ج۱، ص۳۱۵.
[۷] سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص۱۹۷.
[۸] مکارم شیرازی، ناصر، ۱۳۰۵، تفسیر نمونه، ج۲۷، ص۴۵۳.
[۹] زرکشی، محمد بن بهادر، ۷۴۵ - ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن، ج۱، ص۱۹۳.


فهرست مندرجات

۱ - پانویس
۲ - منبع


۱. سخاوی، علی بن محمد، ۵۵۸-۶۴۳ق، جمال القراء و کمال الاقراء، ج۱، ص۱۸۶.
۲. طباطبایی، محمد حسین، ۱۲۸۱ - ۱۳۶۰، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۲۰، ص۳۹۲.
۳. فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، ۷۲۹ - ۸۱۷ق، بصائرذوی التمییزفی لطائف الکتاب العزیز، ج۱، ص۵۵۶.
۴. هاشم زاده هریسی، هاشم، ۱۳۱۷، شناخت سوره‌های قرآن، ص۶۳۲.
۵. رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، ص۵۹۱.
۶. جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، ج۱، ص۳۱۵.
۷. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص۱۹۷.
۸. مکارم شیرازی، ناصر، ۱۳۰۵، تفسیر نمونه، ج۲۷، ص۴۵۳.
۹. زرکشی، محمد بن بهادر، ۷۴۵ - ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن، ج۱، ص۱۹۳.



فرهنگ نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «سوره فلق».    



جعبه ابزار