سِحْر (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سِحْر: (وَ جآؤُ بِسِحْرٍ عَظيم)«سِحْر»- همان گونه كه در جلد اول تفسير«نمونه»، ذيل آيه ۱۰۲ گفته‌ايم- در اصل به معناى خدعه، نيرنگ، شعبده و تردستى است، گاهى نيز به معناى هر چيزى كه عامل و انگيزه آن نامرئى و مرموز باشد، آمده است. بنابراين، افرادى كه با استفاده از سرعت حركات دست و مهارت در جا به جا كردن اشياء، مطالب را به صورت خارق‌العاده، جلوه‌گر مى‌سازند. (كسانى كه با استفاده از خواص شيميايى و فيزيكى مرموز مواد مختلف، آثار خارق العاده‌اى به مردم نشان مى‌دهند همه در عنوان ساحر داخل هستند).بر اين اساس، واژه «سحر» (بر وزن شعر) به چيزى گفته مى‌شود كه چهره حقائق را مى‌پوشاند، و يا اسرار آن از ديگران پوشيده است.
ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با سِحْر:
(قَالَ أَلْقُوْاْ فَلَمَّا أَلْقَوْاْ سَحَرُواْ أَعْيُنَ النَّاسِ وَ اسْتَرْهَبُوهُمْ وَ جَاءوا بِسِحْرٍ عَظِيمٍ) (گفت: «شما بيفكنيد.» و هنگامى كه وسايل سحر خود را افكندند، مردم را چشم‌بندى كردند و ترساندند؛ و سحر عظيمى پديد آوردند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: سحر در اين‌جا يک نوع تصرف در حاسه انسان است، به طورى كه حاسه بيننده چيزهايى را ببيند و يا بشنود كه حقيقت نداشته باشد. استرهاب به معناى- ترساندن است، در اين آيه
خداوند سحر فرعونيان را امر عظيمى خوانده است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(وَبِالْأَسْحَارِ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ)و در سحرگاهان استغفار مى‌كردند.
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: يعنى در سحرها از خداى تعالى آمرزش گناهان خود را مى‌طلبند. بعضى هم گفته‌اند: مراد از استغفار، نماز است ولى اين قول بى اشكال نيست.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «سِحْر»، ص۲۸۷.
